การผลิตไฟฟ้าของไทยใต้เงาคาร์บอน

การผลิตไฟฟ้าของไทยใต้เงาคาร์บอน

พลังงาน คือรากฐานของประเทศ แต่สำหรับไทยวันนี้… มันคือรากฐานของปัญหา

ในปี 2567 ประเทศไทยมีอุปทานไฟฟ้ารวม 235,512 GWh เพื่อรองรับความต้องการของเศรษฐกิจและประชาชน

• ผลิตในประเทศเป็นหลัก โดยมี 15.3% นำเข้า

โครงสร้างแหล่งพลังงานไฟฟ้าปัจจุบัน:

ก๊าซธรรมชาติ: 57.9%

ถ่านหินและลิกไนท์: 14.1%

พลังงานหมุนเวียน: 9.9%

พลังน้ำ: 2.7%

น้ำมันเชื้อเพลิง: 0.1%

แต่ละกิโลวัตต์ที่เราผลิต…แลกมาด้วยคาร์บอน

ปี 2567 ไทยปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ 247.8 ล้านตัน

• ภาคไฟฟ้าเพียงอย่างเดียวปล่อยถึง 93.9 ล้านตัน (38%)

• ก๊าซธรรมชาติ: 61.5 ล้านตัน

• ถ่านหิน/ลิกไนท์: 31.9 ล้านตัน

• น้ำมันเชื้อเพลิง: 0.5 ล้านตัน

แปลว่าไทยยัง “ติดกับ” พลังงานฟอสซิล

ทั้งที่ประกาศเป้าหมาย Carbon Neutrality ภายในปี 2593 และ Net Zero ภายในปี 2608

แต่เส้นทางจริงยังวนเวียนอยู่กับถ่านหินและก๊าซเหมือนวันวาน

นโยบายพลังงานไทย: เป้าหมายไกล แต่เส้นทางกลับตีบตัน

แผนพลังงานแห่งชาติ (National Energy Plan)

→ตั้งเป้าพลังงานหมุนเวียน >50% ภายในปี 2580 แต่วันนี้ยังอยู่ที่ 9.9% เท่านั้น

พลังน้ำก็ยังต่ำเพียง 2.7% และผันผวนตามฤดู

เมื่อเปรียบเทียบกับเพื่อนบ้าน:

เวียดนามมีพลังงานหมุนเวียน (รวมลม-โซลาร์) เกิน 20%

ฟิลิปปินส์ใช้พลังน้ำและพลังงานทดแทนรวมกันกว่า 30%

→สะท้อนว่าไทย “ช้าเกินไป” ในการออกจากกับดักฟอสซิล

ทางออกที่ต้องไม่ใช่แค่บนกระดาษ

เร่งลงทุนพลังงานหมุนเวียน: สนับสนุนโซลาร์ ลม และเทคโนโลยีเก็บพลังงาน (Storage)

จำกัดโรงไฟฟ้าใหม่จากเชื้อเพลิงฟอสซิล: โดยเฉพาะถ่านหินและก๊าซที่มีคาร์บอนฟุตพรินต์สูง

เชื่อมไฟฟ้าสะอาดในภูมิภาค: เช่น นำเข้าไฟฟ้าพลังน้ำจากลาว เวียดนาม

จูงใจภาคประชาชน: เช่น ลดภาษี Solar Rooftop หนุนตลาด prosumer

พัฒนา Smart Grid: เพื่อบริหารไฟฟ้าหมุนเวียนแบบกระจายตัวให้เสถียร

ไทยยืนอยู่บนทางแยกของอนาคต ระหว่าง พัฒนาแบบเผาคาร์บอน กับ โตอย่างยั่งยืน

หากยังใช้ไฟจากอดีต เราอาจต้องจ่ายราคาในอนาคต ทั้งเศรษฐกิจที่ไร้ความสามารถแข่งขัน ทั้งสุขภาพประชาชนที่แย่ลง และทั้งชื่อเสียงที่ไม่ตอบเป้าหมายระหว่างประเทศ

พลังงานสะอาด ไม่ใช่แค่เพื่อสิ่งแวดล้อมอีกต่อไป

แต่มันคือ ยุทธศาสตร์ของการอยู่รอด เพราะในโลกใหม่ ถ้าประเทศไหนยังไม่เลิกเผา… ก็จะถูกเผาแทนด้วยภาษีคาร์บอน มาตรการทางการค้า และต้นทุนชีวิตที่ไม่มีใครอยากจ่าย

.

เรื่องและภาพ: กุสุมา ธะนะวงศ์ Economist, Bnomics

════════════════

ที่มาเนือหาจาก. Bnomics by Bangkok Bank