# เราทำความเข้าใจกันก่อนว่า Basis คือ ส่วนต่างของราคาของสินค้าอ้างอิง (ราคา Spot) กับราคาของสินค้านั้น(ราคาFutures)
ตัวอย่างในตลาดอนุพันธ์ที่นักลงทุนส่วนมากเทรดกันก็คือ SET50 Index Futures (Futures)โดยมีสินค้าอ้างอิงคือ SET50 Index (Spot) จะเห็นได้ว่าราคาทั้ง Spot และ Futures นั้นจะมีค่าไม่เท่ากันตลอด
หากเรานำราคา Futures มาลบด้วยราคา Spot จะได้ส่วนต่างของราคาที่เรียกว่า ค่า Basis ตามสมการด้านล่าง
❇️Basis = Futures - Spot
เช่น S50M20 ราคา 920.2 (Futures) ,SET 50 ดัชนี 926.50 เราจะได้ค่า Basis -6.3
ใส่ค่าในสมการ 920.2 - 926.5 = -6.3
ดังนั้นเราสามารถแบ่งค่า Basis ได้ 2 กรณีคือ
ถ้าราคา Futures > ราคา Spot
ค่า Basis เป็นบวก หรือที่เรียกกันว่า Premium
ถ้าราคา Futures < ราคา Spot
ค่า Basis เป็นลบ หรือที่เรียกกันว่า Discount
# ที่เรามาดูกันว่าทำไมบางครั้ง ค่า Basis ก็เป็นบวก หรือเป็นลบ เพราะอะไรถึงเป็นเช่นนั้น
✳️ เหตุผลที่ 1 คือราคาทางทฤษฏี
โดยอ้างอิงกับปัจจัย 2 อย่าง คือ ดอกเบี้ย กับ เงินปันผล อธิบายรายละเอียด ดังนี้
- ในส่วนของดอกเบี้ย จะให้ผลลัพธ์ในทิศทาง + (Premium) หมายถึง จะเป็นผลทำให้ ราคา Futures สูงกว่าราคา Spot เนื่องจาก Futures เขามีข้อได้เปรียบจาก "เงินส่วนเกิน" ที่เป็นส่วนต่างระหว่าง การซื้อสินค้าจริง กับ การวางประกัน 10% ดังนั้น
เพื่อไม่ให้มีการได้เปรียบเสียเปรียบกันของเงินส่วนนี้ ราคา Futures จึงต้องให้ "Premium" ชดเชย โดยสังเกตได้จากสินค้าอย่าง ทองคำ ที่มักมีราคาซื้อขายสูงกว่า ราคาทองจริงเสมอ
โดยสามารถประเมินผลกระทบอย่างง่ายได้จาก
ดอกเบี้ยปราศจากความเสี่ยง x ราคาหุ้น x เวลาคงเหลือ/365 x %สัดส่วนของเงินสดส่วนเกิน
เช่น 0.008 x 1092 x 51/365 x 0.95 = +1.12 จุด โดยประมาณ
- ต่อมาคือส่วนของเงินปันผล เนื่องจาก Futures เขารู้ว่า ถ้าหุ้นปันผล เขาไม่จะไม่ได้ผลประโยชน์จากเงินปันผลด้วย และที่สำคัญ การปันผลไป Dilute ให้สินค้าอ้างอิงราคาลดลง !! ดังนั้น เพื่อให้ไม่ให้เกิดความได้เปรียบเสียเปรียบ พวกเขาเลยต้องทำราคาให้ Discount ลงมาล่วงหน้า โดยในส่วนนี้ สามารถหาค่าได้จาก
การดูว่าหุ้นตัวไหนที่มี XD ในช่วง "ก่อน" หมดอายุของสัญญา และเอาเงินปันผลต่อหุ้นมาประมาณค่าดูว่า คิดกลับมาเป็นผลต่อดัชนีกี่จุด
ตัวอย่างเช่น สมมุติ เรารู้ว่า ADVANC กำลังปันผล 3 บาท โดย ADVANC ส่งผลต่อดัชนี บาทละ 0.1 แปลว่า ถ้าวัน XD ราคา ADVANC ลงมา 3 บาทจริง จะส่งผลให้ดัชนีถูกกดลงมา 0.3 จุดด้วย
ดังนั้น Futures เลยทำการ Trade Discount ไว้ 0.3 จุดตั้งแต่แรก โดยเราจะต้องทำทุกตัวที่มีผลกระทบเหล่านี้ เพื่อ Sum รวมว่า Discount กี่จุด แต่โดยรวมแล้ว มากกว่า ผลกระทบจากดอกเบี้ยแน่นอน ดังนั้น เลย Trade Discount เสมอสำหรับตัว SET50 Futures ส่วนทอง เขาไม่มีปันผลให้ ดังนั้นจึงมีแต่ Effect ของดอกเบี้ย ทำให้เขา Trade Premium เสมอ
✳️ ส่วนเหตผลที่ 2 คือ "มุมมองความ Bias ของนักลงทุน" ❗️❗️❗️
ไอสิ่งที่กล่าวไปทั้งหมด มันถูกต้องที่ทางทฤษฏี พูดง่าย ๆ ถ้าเอาไปสอบคงได้คะแนนเต็ม ... แต่ในทางปฏิบัติ
"ราคา ไม่เท่ากับ มูลค่า" ❗️
โดยราคาขึ้นอยู่กับ Demand Supply ต่อให้พวกเรารู้ว่ามูลค่าเป็นเท่าไหร่ แต่ในระยะสั้นถ้านักลงทัน มี Demand หรือ Supply ฝั่งใดฝั่งหนึ่งมากกว่า ก็จะทำให้ราคาเบี่ยงจากทฤษฏีไปทางนั้น
อย่างกรณีปัจจุบัน หากเราคำนวนราคาทฤษฏีออกมาได้ -3 จุด กล่าวคือ Futures ควรมีราคาต่ำกว่าสินค้าอ้างอิง 3 จุด
แต่หากตอนนั้นสภาวะตลาดมันลบหนักมาก นักลงทุนก็พร้อม เปิด Short มากกว่า Long จึงทำให้ Basis ลงไปเป็น -8 ,-9 อย่างที่เห็นช่วงที่ลงแรงที่ผ่านมาไม่นานนี้
ซึ่งเรื่อง Basis นี้โครตเป็นประเด็นในการเทรด TFEX สำหรับนักลงทุนเลย
แต่ถ้ามุมมองส่วนตัวผมว่า มันแค่เป็นเรื่องน่ารำคาญในการทำให้เรากล้าตัดสินใจยากขึ้น
พอเห็นภาพไหมครับ❓ตลาดมันร้ายครับ พอจังหวะที่ลงแรงๆ Basis มันมักจะลบเกินกว่าทฤษฏีตลอด
แล้วพวกเราจะเปิด Short แต่ละที นี่คิดแล้วคิดอีก เห้ยราคามัน Discount มาแล้วตั้ง 7-8 จุดแล้วนะ ต่อให้เรารู้ว่าตลาดจะลงอีกแต่ Futures มันอาจไม่ลงก็ได้ แล้วถ้ามันดีดขึ้นมาละ เราจะโดน 2 ต่อเลยนะ ทั้งราคาที่ผิดทาง กับ Basis ที่ดีดกลับ งั้นไม่ Short ดีกว่า
สุดท้าย ทุกท่านทราบไว้เลยนะครับ ไอครั้งที่ตลาดมัน Panic แรง ๆ ไม่ว่าจะขึ้นหรือลง Futures มันเก่งครับ มันมักล้ำไปทางนั้นอยู่บ่อยครั้ง เราต้องระวังกับดักตัวนี้ไว้ด้วย
นอกจากนี้ ค่า Basis ถูกนำมาสร้างกลยุทธ์ในการปฏิบัติของบางคน
ในเมื่อเรา Assume ว่า Futures มันเก่งใช่ไหม ? และมันน่าจะนำตลาด
บางคนจึงสร้างกลยุทธ์ในการสวนเทรน อย่างคอร์สหลักแสนที่ผมเคยไปฟัง
เขาใช้ทฤษฏีว่า เมื่อไหร่ก็ตามที่ Futures เริ่มกลับตัวในขณะที่ตัว SET50 ยังนิ่ง ๆ เขาจะรีบตาม หรือจังหวะที่ SET50 ลงแรง,ขึ้นแรง แต่ Futures กลับนิ่ง เขาจะสวนกลับ ประมาณนี้
แต่พอกลับบ้านมา เราก็แบบ เออ ละมันดูยังไงวะ ว่าค่าเท่าไหร่ เรียกใกล้แล้ว ควรสวนแล้ว
ถ้าท่านใดอยากคำนวนราคา Futures เองลองใส่ค่าต่างๆได้เลยครับ
https://www.tfex.co.th/th/education/pricing/futures.html