ทำความรู้จักกับความเสี่ยงจากการลงทุน

ทำความรู้จักกับความเสี่ยงจากการลงทุน

ปัจจุบันการลงทุนได้ถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของคนในโลกยุคใหม่แล้ว โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักลงทุนสามารถสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนให้เติบโตมากยิ่งขึ้น การลงทุนนี้ก็หวังเพื่อจะให้สร้างผลตอบแทนที่สูงกว่าการฝากเงินไว้กับธนาคารที่มีอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำ โดยปัจจุบันอัตราดอกเบี้ยธนาคารประเภทออมทรัพย์ที่ผู้ฝากเงินได้รับเพียงร้อยละ 0.75 ต่อปี หากเอาเงินเฟ้อซึ่งอยู่ระหว่างร้อยละ 2 ถึง 3 มาพิจารณาด้วยแล้ว เงินฝากที่ฝากไว้กับธนาคารจะมีมูลค่าลดลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ดังนั้น นักลงทุนจึงต้องหาทางที่จะลงทุนกับสินทรัพย์อื่นเพื่อสร้างผลตอบแทนให้สูงขึ้น โดยนอกเหนือจากความรู้ความเข้าใจในการลงทุนกับสินทรัพย์นั้นๆ แล้ว ความสัมพันธ์ระหว่างผลตอบแทนและความเสี่ยงจากการลงทุนก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่นักลงทุนต้องให้ความสำคัญ

“ผลตอบแทน” ที่นักลงทุนจะได้รับมักจะแปรผันตาม “ความเสี่ยง” เสมอ จึงมักมีคำกล่าวที่ว่า >> High Risk, High expected Return หรือการลงทุนกับสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงมากขึ้น ก็เพื่อที่หวังจะได้ผลตอบแทนที่สูงมากยิ่งขึ้น ยกตัวอย่างเช่น ตราสารทุนมักจะให้ผลตอบแทนเฉลี่ยที่สูงกว่าตราสารหนี้ ขณะเดียวกันการลงทุนกับตราสารทุนมักจะมีความเสี่ยงที่สูงมากกว่าการลงทุนกับตราสารหนี้เช่นเดียวกัน ดังนั้น นักลงทุนต้องทำความเข้าใจและประเมินตนเองก่อนว่าจะสามารถยอมรับความเสี่ยงจากการลงทุนได้มากน้อยขนาดไหน ก่อนที่จะตัดสินใจเลือกสินทรัพย์ในการลงทุน ซึ่งจะเห็นได้ว่า บริษัทหลักทรัพย์ต่างๆ หรือ บลจ. มักจะให้นักลงทุนประเมินการยอมรับความเสี่ยงก่อนการลงทุนเสมอ

อย่างไรก็ตาม “ความเสี่ยง” จากการลงทุนบางอย่างก็สามารถทำให้น้อยลงได้ แต่ก่อนอื่นต้องสร้างความรู้ความเข้าใจก่อนว่าความเสี่ยงจากการลงทุนมีอะไรบ้าง 

หากดูจากรูปข้างบนแล้ว จะเห็นได้ว่า “ความเสี่ยง” จากการลงทุนสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ (1) ความเสี่ยงที่เป็นระบบ (Systematic Risk) และ (2) ความเสี่ยงที่ไม่เป็นระบบ (Unsystematic Risk)

• ความเสี่ยงที่เป็นระบบ (Systematic Risk) ส่วนใหญ่เป็นความเสี่ยงที่เกิดจากปัจจัยภายนอกที่เกิดจากการลงทุนในสินทรัพย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัจจัยทางด้านเศรษฐศาสตร์มหภาค (Macroeconomic) หรือปัจจัยทางเศรษฐกิจขนาดใหญ่ นอกจากนั้น ยังมีปัจจัยอื่นอีกเช่น การเมือง สังคม นโยบายภาครัฐ ฯลฯ ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ ไม่ได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับสินทรัพย์ที่จะลงทุน แต่ก็เป็นปัจจัยเสี่ยงที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ โดยทั่วไปแล้วปัจจัยดังกล่าวนี้ ไม่สามารถทำให้ลดลงด้วยวิธี “การกระจายความเสี่ยง” ได้
• ความเสี่ยงที่ไม่เป็นระบบ (Unsystematic Risk) เป็นความเสี่ยงที่เกิดจากการลงทุนในสินทรัพย์นั้นๆ เอง ซึ่งเป็นปัจจัยทางด้านเศรษศสตร์จุลภาค (Microeconomic) หรือปัจจัยทางเศรษฐกิจขนาดเล็ก เช่น หากลงทุนในตราสารทุน ความเสี่ยงนี้จะเกิดจากความเสี่ยงของบริษัทที่ลงทุนเอง อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงประเภทนี้สามารถกำจัดหรือลดปริมาณความเสี่ยงได้ โดยการ “กระจายความเสี่ยง” หรือการกระจายการลงทุนกับสินทรัพย์ที่หลากหลาย ซึ่งหากกระจายการลงทุนถึงระดับหนึ่งแล้ว จะสามารถลดความเสี่ยงที่ไม่เป็นระบบได้ลงอย่างมาก

โดยสรุปแล้ว การลงทุนมักจะตามมาด้วยความเสี่ยงจากการลงทุนเสมอ หากนักลงทุนคำนึงถึงเพียงผลตอบแทน (Return) ที่จะได้รับ แต่ไม่ได้นึกถึงความเสี่ยง (Risk) ที่เกิดขึ้น ความล้มเหลวจากการลงทุนคงจะตามมาได้อีกไม่นาน การเข้าใจและเรียนรู้ประเภทของความเสี่ยงจึงมีความจำเป็นสำหรับนักลงทุน เพื่อให้สามารถตั้งรับมือและควบคุมมันได้ นอกจากนั้น “การกระจายความเสี่ยง” ก็เป็นวิธีหนึ่งในการลดความเสี่ยงประเภทความเสี่ยงที่ไม่เป็นระบบได้ แต่จะกระจายมากหรือน้อยก็คงขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่างอาทิเช่น ขนาดของพอร์ต ช่วงเวลาการลงทุน ผลตอบแทนที่คาดว่าจะได้รับ เป็นต้น ซึ่งข้อควรระวังหนึ่งของการกระจายการลงทุนก็คือ หากกระจายการลงทุนในสินทรัพย์ต่างๆ มากจนเกินไป ผลตอบแทนที่จะได้รับอาจจะไม่เป็นไปตามที่คาดหวังได้...