ช่องแคบแห่งอำนาจ: เส้นทางน้ำแคบๆ ที่จับโลกไว้เป็นตัวประกัน

ช่องแคบแห่งอำนาจ: เส้นทางน้ำแคบๆ ที่จับโลกไว้เป็นตัวประกัน

กาแฟเช้าวันจันทร์ของคุณ... ราคาน้ำมันที่ปั๊ม... ค่าส่งของบนแอป... คิดไม่ถึงใช่ไหมว่าสิ่งเหล่านี้ถูกควบคุมโดยเส้นทางน้ำแคบๆ ไม่กี่แห่งบนโลก

ยินดีต้อนรับสู่โลกของ "Global Trade Chokepoints" จุดคอขวดที่แม้จะเล็กในเชิงภูมิศาสตร์ แต่กลับใหญ่หลวงในเชิงเศรษฐกิจ

Strait of Hormuz: เส้นเลือดใหญ่ของน้ำมันโลก

ลองนึกภาพคุณกำลังรดน้ำต้นไม้ แล้วมีคนบีบท่อไว้ น้ำก็ไหลไม่ออก

นั่นแหละคือสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อความตึงเครียดปะทุในช่องแคบฮอร์มุซ

เส้นทางน้ำระหว่างอิหร่านและโอมานแห่งนี้ กว้างเพียง 34 กิโลเมตร แต่บรรทุกน้ำมันเกือบ 20% ของโลก และ LNG อีก 25% ทุกวัน

เมื่อต้นปี 2024 ราคาน้ำมันดิบทะยานเกิน $85 ต่อบาร์เรล เพราะแค่ความกังวลเรื่องการปิดเส้นทาง

World Bank ประเมินว่า หากฮอร์มุซถูกปิดจริง GDP โลกอาจหายไปถึง 2% และเงินเฟ้อพุ่งทะลุหลังคา

ผลกระทบจะไม่ใช่แค่ตัวเลข แต่มันจะโผล่มาในค่าน้ำมันของคุณ ค่าส่งของ และค่าครองชีพในทุกวัน

เครือข่ายจุดคอขวดอื่นๆ: เล็กแต่ร้ายแรง

Strait of Malacca: คอขวดเศรษฐกิจเอเชีย

เชื่อมไทย-มาเลเซีย-อินโดนีเซีย ความกว้างเพียง 2.7 กิโลเมตร แต่ขนส่งสินค้ากว่า 1 ใน 4 ของโลก

Suez Canal — ประตูสู่ยุโรป

คลองยาว 190 กิโลเมตรที่รองรับการค้าโลก 12%

จำได้ไหม? เรือ Ever Given ขวางทาง 6 วัน ในปี 2021 ทำให้มูลค่าการค้ากว่า $54 พันล้านชะงักงัน

ตั้งแต่โรงงานรถยนต์ไปจนถึงชั้นวางกระดาษชำระในซูเปอร์มาร์เก็ต

Panama Canal: ทางลัดอเมริกา-เอเชีย

เพียง 6% ของการค้าโลก แต่วันนี้กลับต้องเผชิญวิกฤตภัยแล้ง จนลดจำนวนเรือผ่านจาก 38 เหลือ 24 ลำ/วัน

อิเล็กทรอนิกส์จากเอเชียและกาแฟจากลาตินอเมริกาติดคิวอื้อ

Bab-el-Mandeb: ประตูน้ำตาแห่งโลก

จุดเชื่อมระหว่างทะเลแดงกับมหาสมุทรอินเดีย กว้างเพียง 28 กิโลเมตร แต่เป็นทางผ่านน้ำมัน 6% ของโลก

เมื่อความขัดแย้งในเยเมนร้อนแรง ช่องแคบนี้กลายเป็น "ประตูน้ำตา" ของตลาดโลกได้ทันที

หนึ่งจุดสะดุด = โซ่เศรษฐกิจทั้งโลกสะเทือน

เมื่อจุดคอขวดแห่งใดแห่งหนึ่งสะดุด:

เรือสินค้าต้องอ้อมแหลมกู๊ดโฮป ยืดระยะทาง 16,000 กิโลเมตร

เบี้ยประกันพุ่ง + ค่าขนส่งขึ้น

ซัพพลายหาย ความต้องการเพิ่ม

ค่าใช้จ่ายผู้บริโภคแพงขึ้นทันที

ผลคือ... โทรศัพท์รุ่นใหม่ดีเลย์, ผักผลไม้ขึ้นราคา, น้ำมันแพง, อัตราเงินเฟ้อกระเพื่อม และทั้งหมดนี้เกิดจาก "แค่เส้นทางแคบๆ ที่สะดุดนิดเดียว"

Thailand's Land Bridge: ทางเลือกใหม่ หรือแค่ฝันกลางวัน?

ท่ามกลางความเปราะบางของช่องแคบเหล่านี้ ไทยเสนอ "Land Bridge"

เชื่อมอ่าวไทยกับทะเลอันดามันด้วยท่าเรือน้ำลึก ทางรถไฟ และถนนความเร็วสูง

หากสำเร็จ จะช่วย:

-ย่นเวลาเดินเรือ 2–4 วัน

-ลดต้นทุนโลจิสติกส์ 15%

-ทำให้ไทยเป็นศูนย์กลางเส้นทางเอเชีย

แต่วันนี้ โครงการยังอยู่ในระดับ "พิมพ์เขียว"

คำถามคือ... ไทยจะกล้าพอและทำจริงได้แค่ไหน?

บทสรุป: ช่องแคบเล็ก...แต่เดิมพันใหญ่

เศรษฐกิจโลกที่ทันสมัย ยังฝากชีวิตไว้กับ "เส้นน้ำแคบๆ ไม่กี่แห่ง"

สิ่งเหล่านี้คือทั้งเส้นเลือดและจุดอ่อนพร้อมกัน

ในโลกที่เชื่อมโยงกันหมด... ข่าวการสู้รบในช่องแคบไกลโพ้น อาจกระทบต่อเราได้มากกว่าที่เราคิด

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่

https://www.bangkokbank.com/.../b2324bb43b3c4837a8d1fb559...

.

เรื่องและภาพ: ธนโชติ นนทกะตระกูล Economist, Bnomics

════════════════

ที่มา..  Bnomics by Bangkok Bank