โดย ดอกชบา
เผยแพร่ : 
110 viewsความอคติ 4 ประการที่ปิดกั้นการใช้เหตุผล
พศิน อินทรวงค์
1. อคติเพราะรัก
คือความเห็นผิดอันเกิดจากความรัก
เช่นแม่คนหนึ่งรักลูกมาก
เข้าข้างลูกตลอดเวลา
จนไม่ยอมรับข้อผิดพลาดในตัวลูก
เมื่อเป็นเช่นนี้
ก็จะไม่มีโอกาสได้รู้จักลูกของตนตามความเป็นจริง
เมื่อไม่รู้จักลูกตามความเป็นจริง
จึงไม่สามารถแนะนำ
ตักเตือนในสิ่งที่จะทำให้ชีวิตของลูก
เกิดการพัฒนาได้
แม้ความรักจะเป็นสิ่งสำคัญ
ทว่า หากมีมากเกินไปก็อาจทำให้ปัญญามืดบอด
จะเรียกว่า เข้าข่ายความรักบังตาก็ได้
2. อคติเพราะเกลียด
ในข้อนี้จะคลายกับอคติเพราะรัก
เพียงแต่เป็นด้านตรงข้าม
เป็นลักษณะของการมีมุมมอง
ต่อสิ่งที่เราเกลียดหรือบุคคลที่เราเกลียด
ในด้านที่ร้ายกาจเกินความเป็นจริง
คือเลือกที่จะมองแต่ด้านที่เป็นข้อบกพร่องของคนๆ
นั้น หรือสถานการณ์นั้นๆ
ทั้งที่สิ่งเดียวกันนี้ ก็ยังมีข้อดีอยู่ในหลายๆมุม
3. อคติเพราะความไม่รู้
เป็นการตัดสินสิ่งต่างๆ
โดยปราศจากความรู้ในเรื่องราวนั้นๆ
หรือมีความรู้ไม่เพียงพอ หรือรู้เพียงเล็กน้อย
หรือไม่รู้จริง หรือเข้าใจผิด
แต่ยึดมั่นถือมั่นในความคิดของตนเป็นใหญ่
ซึ่งตรงนี้เองจะนำไปสู่
ความขัดแย้งปลายปลายโดยไม่จำเป็น
4.อคติเพราะความกลัว
คือเกิดความกังวลว่าตนเองจะเสียผลประโยชน์
หรือเกรงกลัวในอำนาจอื่นๆ
ที่จะสร้างความเดือนร้อนให้ตนเอง
ความกลัวสูญเสียบางสิ่งบางอย่าง
ซึ่งทำให้ไม่เป็นตัวของตัวเอง
ไม่สามารถวิเคราะห์สิ่งต่างๆ
ไปตามฐานข้อมูลความจริง
หรือมองข้ามความจริงไปเพราะ
ความรักตัวกลัวตาย
เอาตัวรอดแบบผิดๆ เป็นต้น
ขอให้ท่านทั้งหลาย
ลองพิจารณาตนเองให้ดี
ว่า ณ ขณะนี้
ท่านกำลังมีอคติทั้ง 4 ประการนี้
กับใคร สิ่งใด หรือสถานการณ์ใด
หากพบว่า มี ก็ค่อยๆลด ละ เลิก
เพื่อที่ท่านจะได้กลับมาดำรงตน
อยู่ในหลักของเหตุและผล
ไม่ถูกกิเลสของตนบดบัง
ไม่สร้างเวรสร้างกรรม
ไม่สร้างปัญหาและผลเสีย
ให้ตนเอง ผู้อื่น และส่วนรวมโดยไม่รู้ตัว....
***บทความโดย.. คุณพศิน อินทรวงค์***
