5 เทคนิคจับสัญญาณเตือนภัย หุ้นเสี่ยงมีปัญหาการเงิน

5 เทคนิคจับสัญญาณเตือนภัย หุ้นเสี่ยงมีปัญหาการเงิน

นักลงทุนสามารถวิเคราะห์และตรวจจับสัญญาณปัญหาทางธุรกิจได้ง่ายและรวดเร็ว โดยการวิเคราะห์ 5 ประเด็นสำคัญ ได้แก่ คุณภาพรายได้, ความสามารถในการทำกำไร, วงจรเงินสด, การประเมินมูลค่าสินทรัพย์ และการใช้เงินกู้ยืม เพื่อให้เห็นภาพรวมความแข็งแกร่งและความเสี่ยงของบริษัท

1.คุณภาพรายได้

1.1 รายได้เติบโตควบคู่กับการเก็บหนี้ที่มีประสิทธิภาพ

การที่บริษัทมีรายได้เพิ่มขึ้นเป็นสัญญาณที่ดี แต่หากระยะเวลาในการเก็บหนี้จากลูกค้า “ยาวนาน” ขึ้นเรื่อย ๆ อาจเป็นสัญญาณของปัญหา บริษัทที่เติบโตแต่เก็บเงินได้ช้าลง อาจเผชิญกับปัญหาสภาพคล่อง ทำให้ไม่สามารถจ่ายหนี้ได้ตามกำหนด

1.2 การตั้งประมาณการหนี้สงสัยจะสูญอย่างสมเหตุสมผล

บริษัทต้องประเมินความเสี่ยงที่จะไม่ได้รับชำระหนี้จากลูกค้า และบันทึกเป็น “ผลขาดทุนด้านเครดิต” ในงบการเงิน นักลงทุนควรตรวจสอบหมายเหตุประกอบงบการเงินเพื่อดูรายละเอียดเกี่ยวกับอายุของลูกหนี้ หากมีหนี้ค้างชำระเป็นจำนวนมากและมีอายุยาวนาน อาจบ่งชี้ถึงปัญหาในการบริหารจัดการลูกหนี้ของบริษัท เช่น ในธุรกิจรับเหมาก่อสร้าง การมีหนี้ค้างชำระจำนวนมาก อาจสะท้อนถึงโครงการที่แล้วเสร็จล่าช้าและยังไม่ได้รับเงิน

1.3 กระแสเงินสดจากการดำเนินงานที่แข็งแกร่ง

บริษัทที่ดีควรมีกระแสเงินสดจากการดำเนินงาน (เงินสดที่ได้มาจากการทำธุรกิจหลัก) มากกว่าหรืออย่างน้อยเท่ากับกำไรสุทธิ หากบริษัทมีกำไร แต่กระแสเงินสดจากการดำเนินงานต่ำกว่ากำไร หรือติดลบ อาจมีปัญหาซ่อนอยู่ เช่น เก็บเงินจากลูกค้าไม่ได้ สินค้าคงเหลือขายไม่ออก หรือมีเงินจมอยู่ในการลงทุนที่ไม่เกี่ยวข้องกับธุรกิจหลัก

2.ความสามารถในการทำกำไร

2.1อัตรากำไรขั้นต้นที่สม่ำเสมอ

อัตรากำไรขั้นต้น (Gross Profit Margin) แสดงถึงความสามารถของบริษัทในการทำกำไรจากการผลิตและขายสินค้า หากอัตรากำไรขั้นต้นมีความผันผวน อาจมีสาเหตุมาจากต้นทุนการผลิตที่เปลี่ยนแปลงไป หรือความสามารถในการแข่งขันที่ลดลง การพิจารณาอัตรากำไรขั้นต้นก่อนหักค่าเสื่อมราคา (ซึ่งเป็นค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับโรงงานและเครื่องจักร) จะช่วยให้เข้าใจถึงต้นทุนสินค้าและค่าแรงได้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในกรณีที่บริษัทมีค่าเสื่อมราคาจำนวนมาก

2.2 การเปรียบเทียบอัตรากำไรในระดับต่าง ๆ

เช่น อัตรากำไรจากการดำเนินงาน (Operating Profit Margin) และอัตรากำไรก่อนหักดอกเบี้ย ภาษี ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย (EBITDA Margin) จะช่วยให้นักลงทุนเข้าใจถึงผลกระทบของค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานและโครงสร้างทางการเงินของบริษัท หากอัตรากำไรจากการดำเนินงานต่ำกว่า EBITDA Margin มาก อาจบ่งชี้ว่าบริษัทมีกำไรพิเศษจากการดำเนินงานอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ธุรกิจหลัก ซึ่งนักลงทุนควรตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติมในคำอธิบายผลประกอบการ

2.3 กำไรพิเศษที่มีจำนวนน้อย

กำไรพิเศษ คือ กำไรหรือขาดทุนที่เกิดขึ้นเพียงครั้งเดียว และไม่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจหลักของบริษัท บริษัทที่ดีควรมีกำไรพิเศษในสัดส่วนที่น้อยเมื่อเทียบกับกำไรสุทธิ เพื่อให้นักลงทุนสามารถประเมินผลการดำเนินงานที่แท้จริงของบริษัท และคาดการณ์ผลกำไรในอนาคตได้อย่างแม่นยำ

3.วงจรเงินสด

3.1 ระยะเวลาเก็บหนี้ที่ยาวขึ้น

หากบริษัทใช้เวลานานขึ้นในการเก็บเงินจากลูกค้า อาจเป็นสัญญาณว่าบริษัทมีปัญหาในการบริหารจัดการลูกหนี้ ซึ่งอาจนำไปสู่หนี้เสียที่เพิ่มขึ้น และบริษัทอาจต้องบันทึกผลขาดทุนด้านเครดิตในที่สุด

3.2 ระยะเวลาขายสินค้าที่ยาวขึ้น

หากสินค้าคงค้างของบริษัทใช้เวลานานขึ้นในการขาย อาจบ่งชี้ว่าสินค้าขายไม่ออก หรือล้าสมัย ซึ่งอาจส่งผลให้บริษัทต้องบันทึกผลขาดทุนจากการลดมูลค่าสินค้าคงเหลือ หรือต้องลดราคาสินค้า ซึ่งจะส่งผลกระทบต่ออัตรากำไรขั้นต้น

3.3 ระยะเวลาชำระหนี้ที่ยาวขึ้น

หากบริษัทใช้เวลานานขึ้นในการชำระหนี้ให้กับเจ้าหนี้การค้า อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสภาพคล่อง ซึ่งอาจทำให้บริษัทไม่สามารถชำระหนี้ได้ตรงเวลา และอาจส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์กับคู่ค้า

4.การประเมินมูลค่าสินทรัพย์

4.1 การด้อยค่าของสินทรัพย์

เกิดขึ้นเมื่อมูลค่าตามบัญชีของสินทรัพย์สูงกว่ามูลค่าที่คาดว่าจะได้รับคืนในอนาคต การรับรู้การด้อยค่าเป็นสัญญาณว่าบริษัทอาจมีการลงทุนที่ไม่ประสบความสำเร็จ เช่น ลงทุนในโครงการที่ไม่สามารถสร้างรายได้ตามที่คาดการณ์ไว้ หรือมีต้นทุนในการดำเนินงานสูงเกินไป ซึ่งส่งผลให้ผลตอบแทนจากสินทรัพย์ (ROA) ลดลงอย่างต่อเนื่อง

4.2 ค่าความนิยม (Goodwill)

เกิดขึ้นเมื่อบริษัทซื้อกิจการอื่นด้วยราคาสูงกว่ามูลค่าตามบัญชีของสินทรัพย์สุทธิที่ได้มา นักลงทุนควรระมัดระวังบริษัทที่มีค่าความนิยมสูง เพราะอาจบ่งชี้ว่าบริษัทจ่ายเงินซื้อกิจการในราคาสูงเกินไป หากบริษัทไม่สามารถสร้างผลตอบแทนจากการซื้อกิจการได้ตามที่คาดหวัง อาจต้องรับรู้การด้อยค่าของค่าความนิยมในอนาคต เพื่อประเมินความคุ้มค่าของการซื้อกิจการ นักลงทุนควรพิจารณา ROA ของบริษัททั้งก่อนและหลังการซื้อกิจการ หาก ROA ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ อาจเป็นสัญญาณว่าการซื้อกิจการนั้นไม่ประสบความสำเร็จ

5.การใช้เงินกู้ยืม

5.1 ขนาดของหนี้สิน

อัตราส่วนหนี้สินต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (D/E Ratio) แสดงถึงสัดส่วนของเงินทุนที่มาจากหนี้สินเทียบกับส่วนของผู้ถือหุ้น โดยทั่วไปแล้ว ค่า D/E Ratio ที่ต่ำกว่าบ่งบอกถึงความเสี่ยงทางการเงินที่น้อยกว่า

5.2 ความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ย

อัตราส่วนหนี้สินที่มีภาระดอกเบี้ยต่อกำไรก่อนหักดอกเบี้ย ภาษี ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำหน่าย (EBITDA) แสดงถึงความสามารถของบริษัทในการจ่ายดอกเบี้ยจากกำไร โดยทั่วไปแล้ว ค่าที่ต่ำกว่าบ่งบอกถึงความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ยที่ดีกว่า

5.3 อัตราส่วนความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ยที่พิจารณาจากกระแสเงินสดจากการดำเนินงาน แสดงถึงความสามารถของบริษัทในการจ่ายดอกเบี้ยจากกระแสเงินสดที่ได้จากการดำเนินธุรกิจหลัก โดยทั่วไปแล้ว ค่าที่มากกว่า 1 บ่งบอกถึงความสามารถในการจ่ายดอกเบี้ยที่เพียงพอ

5.4 ความสามารถในการชำระหนี้ อัตราส่วนความสามารถในการชำระหนี้ที่พิจารณาจากกระแสเงินสดจากการดำเนินงาน แสดงถึงความสามารถของบริษัทในการชำระหนี้ที่จะครบกำหนดชำระภายในหนึ่งปี โดยทั่วไปแล้ว ค่าที่มากกว่า 1 บ่งบอกถึงความสามารถในการชำระหนี้ที่ดี