ส่งออกสับปะรดกระป๋องไทย…ฮีโร่ที่ใกล้หมดแรง

ส่งออกสับปะรดกระป๋องไทย…ฮีโร่ที่ใกล้หมดแรง

หากพูดถึง “ผลไม้ส่งออกของไทย” หลายคนอาจนึกถึงทุเรียน มะม่วง หรือมังคุด แต่รู้หรือไม่ว่า “สับปะรดกระป๋อง” คือแชมป์โลกที่ไทยครองมาอย่างยาวนาน? มันอาจดูธรรมดาในซูเปอร์มาร์เก็ต แต่สำหรับไทย นี่คือเวทีที่เคยทำให้เราโดดเด่นที่สุดในตลาดแปรรูปผลไม้

ยุครุ่งเรือง: ไทยคือราชาแห่งกระป๋อง

ตลอดหลายสิบปีที่ผ่านมา ไทยเคยมีส่วนแบ่งตลาดโลกสูงถึง 40–50% จุดแข็งของเราครบทุกด้าน ทั้งดินและอากาศที่เหมาะสม เกษตรกรที่มีทักษะสูง สับปะรดที่มี GI การันตีคุณภาพ และโรงงานแปรรูปที่ได้มาตรฐานสากล เรียกได้ว่า จากไร่สู่โรงงานจนถึงท่าเรือ ไทยเคยควบคุมเกมนี้ได้ทั้งหมด

แรงสั่นคลอน: คู่แข่งอาเซียนขึ้นมาเทียบชั้น

แต่เส้นทางไม่ง่ายตลอดไป ปี 2024 ส่วนแบ่งของไทยหดเหลือเพียง 31% ขณะที่อินโดนีเซียพุ่งขึ้นจาก 14% เป็น 25% ฟิลิปปินส์จาก 13% เป็น 21% พวกเขาได้เปรียบจากระบบการผลิตครบวงจร โรงงานอัตโนมัติทันสมัย ค่าแรงต่ำ และที่สำคัญคือ ใกล้แหล่งปลูก ลดต้นทุนได้มาก นี่คือจุดที่ไทยเริ่มเสียเปรียบอย่างชัดเจน

ตลาดหลักเปลี่ยนใจ: จากไทยสู่คู่แข่ง

สหรัฐฯ ผู้นำเข้าอันดับหนึ่งของโลก เคยพึ่งไทยเกือบทั้งหมด แต่ปีล่าสุดอินโดนีเซียแซงหน้าไปแล้ว ฟิลิปปินส์ก็ตามติด ขณะที่สเปนและเยอรมนีก็หันไปพึ่งคู่แข่งอาเซียนแทน ไทยจึงค่อยๆ เสีย “เก้าอี้ประจำ” ที่เคยครองมาตลอด

ทางรอดของไทย

ถ้าไม่อยากเป็นแค่ “อดีตแชมป์” ไทยต้องรีเซ็ตยุทธศาสตร์ใหม่

ยกระดับการผลิตด้วยนวัตกรรมและระบบอัตโนมัติ

สร้างแบรนด์ไทยให้แข็งแรง ไม่ใช่แค่แข่งขันราคา

เปิดตลาดใหม่ในตะวันออกกลาง รัสเซีย อินเดีย และแอฟริกา

กระจายความเสี่ยงด้วยสินค้าสับปะรดแปรรูปอื่น เช่น น้ำเข้มข้นและผลไม้อบแห้ง

สับปะรดกระป๋องอาจดูเป็นสินค้าธรรมดา แต่จริงๆ แล้วคือ สัญลักษณ์ของความสำเร็จในห่วงโซ่เกษตรไทย วันนี้บทบาทแชมป์ถูกท้าทายหนัก หากไทยไม่ปรับเกมอาจหล่นจากบัลลังก์เร็วกว่าที่คิด

เกร็ดความรู้...เรื่อง “สับปะรด”

"Pineapple is the fruit of hospitality."

สับปะรดไม่ได้เป็นแค่ผลไม้ แต่คือ สัญลักษณ์ระดับโลกของการต้อนรับ ตั้งแต่สมัยโคลัมบัสจนถึงอุตสาหกรรมโรงแรมยุคใหม่ สื่อถึงความอบอุ่น มิตรภาพ และการแบ่งปัน

"Be a pineapple: stand tall, wear a crown, and be sweet on the inside."

จงเป็นเหมือนสับปะรด — ยืนอย่างสง่า สวมมงกุฎ และมีความหวานในใจ

"Patience is a pineapple; it is bitter at first, but sweet in the end."

ความอดทนก็เหมือนสับปะรด ตอนแรกอาจขม แต่สุดท้ายก็หวาน

จีน – "凤梨 (fèng lí)"

คำว่า fèng lí พ้องเสียงกับคำว่า “旺来 (wàng lái)” ที่แปลว่า “โชคดีมาถึง”

ชาวจีนจึงนิยมใช้สับปะรดเป็นสัญลักษณ์ของโชคลาภและความรุ่งเรือง โดยเฉพาะในช่วง ตรุษจีน หรือมอบเป็นของฝากเพื่ออวยพร

สับปะรดไม่ใช่แค่ผลไม้ แต่สะท้อนความหมายต่างกันไปตามวัฒนธรรมโลก

บางที่ = การต้อนรับ

บางที่ = ความสง่า ความอดทน และโชคลาภ

แต่สำหรับไทย…ถ้าใครบอกว่า “งานนี้ไม่เป็นสับปะรด” ก็เตรียมใจได้เลยว่าเละ

.

เรื่องและภาพ: กุสุมา ธะนะวงศ์ Economist, Bnomics

════════════════

ที่มาเนื้อหา..  Bnomics by Bangkok Bank