กรณีศึกษา เมื่ออินเดียยกเลิกเงินกระดาษแบบสายฟ้าแลบ

เคยมีสักครั้งไหมที่อยู่ดีๆ เงินกระดาษที่เราถืออยู่จะหมดมูลค่าเพียงชั่วข้ามคืน?
.
มันเคยเกิดขึ้นแล้วในประเทศอินเดียเมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน 2559 นายนเรนทรา โมที (Narendra Modi) นายกรัฐมนตรีของอินเดีย ประกาศยกเลิกการใช้ธนบัตรชนิด 500 และ 1,000 รูปี แบบสายฟ้าแลบให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่หลังเที่ยงคืนนี้เป็นต้นไป

ข่าวนี้สร้างความตื่นตระหนกให้กับประชากรชาวอินเดียเป็นอย่างมาก เพราะสาเหตุสำคัญ 3 ประการ คือ

1. คนอินเดียส่วนใหญ่กว่า 90% ไม่มีโมบายแบงกิ้ง ไม่สามารถชำระเงินผ่านอินเทอร์เน็ตได้ คนอินเดียนิยมถือเงินเพื่อไปซื้อของมากกว่าที่จะทำธุรกรรมผ่านอินเทอร์เน็ต

2. คนอินเดียส่วนใหญ่มักจะเก็บเงินสดไว้กับบ้าน ไม่นิยมนำไปฝากธนาคาร เพราะสังคมอินเดียใช้เงินสดเป็นหลัก หยิบใช้ได้คล่องมือมากกว่า และระบบธนาคารที่ทำธุรกรรมค่อนข้างช้า ต้องรอคิวนานไม่ได้รับความสะดวกมากเท่าไร

3. ธนบัตร 500 รูปี และ 1000 รูปี มีคนใช้มากที่สุดและหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจมากถึง 86% แต่ทางรัฐบาลอินเดียเน้นย้ำว่าประชาชนไม่ต้องตื่นตระหนก เพราะทางภาครัฐให้เวลาประชาชน 50 วัน ในการแลกเปลี่ยนธนบัตรเก่าไปเป็นธนบัตรใหม่ คือ 500 รูปี และ 2,000 รูปี ไปจนถึงวันที่ 30 ธันวาคม 2559โดยเหตุผลที่รัฐบาลทำแบบนี้เป็นเพราะเพื่อกวาดล้างเงินผิดกฎหมาย เงินปลอม เงินธุรกิจจากใต้ดิน

ทั้งนี้การจะแลกเปลี่ยนธนบัตรเก่าไปเป็นธนบัตรแบบใหม่ก็ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะมีเงื่อนไขค่อนข้างมาก เช่น

1. แลกได้ไม่เกิน 4,500 รูปีต่อคนต่อวัน (ราวๆ 2,000 บาท)

2. ถอนเงินจากตู้ ATM ได้ไม่เกิน 2,000 รูปีต่อวัน (ราวๆ 900 บาท)

3. ฝากเข้าธนาคารได้ แต่ต้องถอนออกไม่เกิน 20,000 รูปีต่อคนต่อสัปดาห์ (ราวๆ 9,000 บาท)

4. ประชาชนที่ฝากเงินเข้าธนาคารมากกว่า 250,000 รูปีจะถูกขึ้นรายชื่อเพื่อรับการตรวจสอบจากภาครัฐ (ราวๆ 1 แสนบาท)

5. ถ้าประชาชนแลกเงินไม่ทันภายในวันที่ 30 ธันวาคม 2559 สามารถไปแลกที่ธนาคารกลางอินเดียในสาขาของรัฐนั้นๆภายในวันที่ 31 มีนาคม 2560

นายนเรนทรา โมที ชี้แจงต่อประชาชนว่าสาเหตุที่ทำแบบนี้เพราะต้องการปราบปรามเงินที่ผิด กฎหมายไม่สามารถใช้หรือหมุนเวียนเงินนั้นได้ เป็นสิ่งจำเป็นต้องทำเพื่อเดินหน้าขจัดการคอร์รัปชันซึ่งเป็นสาเหตุหลักของความยากจนรวมถึงปัญหาการใช้ธนบัตรปลอมมีส่วนในการสนับสนุนการก่อการร้ายในอินเดีย

อ่านบทความนี้ต่อ พร้อมภาพประกอบบนแอป 2read ได้ที่ https://bit.ly/33ulK1O