โดย ศักดิ์
เผยแพร่ : 
65 views( ต่อเนื่องจาก หุ้น Earth และ Price Waterhouse ( ตอนที่ 1 ))
การล้มละลายอย่างกะทันหัน ทั้งที่เคยมีอัตรากําไรสุทธิและการเติบโตที่รวดเร็ว โดยไม่มีทีท่าปัญหาและแนวโน้มระยะยาวจากการวิเคราะห์งบการเงิน จนสามารถสร้างให้ราคาหุ้นเอนรอนในตลาดหลักทรัพย์ยามนั้นโดดเด่นทํานิวไฮครั้งแล้วครั้งเล่า มีเรตติ้งสูงมาก AAA+ ทําให้ผู้คนจํานวนมากได้ " ตาสว่างเมื่อสายเกินไป " และรู้จักกับการทุจริตฉ้อฉลผ่านการตกแต่งบัญชี งบการเงินนอกระบบบัญชี และการสร้างภาพสวยหรูให้กับผลประกอบการ นอกจากทําให้นักวิเคราะห์ระดับเซียนทั้งหลายเสียชื่อมหาศาลและราคาหุ้นร่วงจนหมดสภาพ ยังทําความเสียหายให้นักลงทุนทั้งที่ถือตราสารทุนและตราสารหนี้เป็นวงเงินหลายพันล้านUSD
การล้มละลายของ เอนรอน และเวิลด์คอม นํามาสู่การตําหนิและตรวจสอบการทํางานของผู้ตรวจสอบบัญชี อาร์เธอร์ แอนเดอร์เซน และบรรดานักวิเคราะห์ในตลาดวอลส์สตรีทที่แนะนําว่าหุ้นของบริษัทนี้ดีแสนดีมาหลายปี
อาร์เธอร์ แอนเดอร์เซน ตกเป็นจําเลยในศาลอาญาของสหรัฐฯ และใช้เวลาพิจารณานาน 6 เดือน ก่อนที่คณะลูกขุนจะตัดสินเป็นเอกฉันท์ ว่าบริษัทมีความผิดขัดขวางกระบวนการยุติธรรม ปิดกั้นหน่วงเหนียวเจ้าหน้าที่กํากับตรวจสอบหลักทรัพย์ ( SEC ) กรณี เอนรอน โดยที่หัวหน้าทีมผู้ตรวจสอบของแอนเดอร์เซน ได้สั่งให้ลบข้อความสําคัญมากออกจากบันทึกช่วยจําภายในบริษัท และ แก้ไขถ้อยคําในบันทึกช่วยจํา
คําตัดสินว่ามีความผิดในคดีที่วงการทางกฏหมายถือว่าเป็นชัยชนะของกระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯอย่างเป็นชิ้นเป็นอันครั้งแรก นอกจากกลายเป็นโมเดลต้นแบบสําหรับการปฏิรูปวงการวิชาชีพด้านบัญชีแล้ว ยังทําให้คณะกรรมการหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐฯ ( SEC ) ออกคําแถลงการยุติสิทธิที่จะสอบบัญชีบริบัทมหาชนในสหรัฐฯของอาร์เธอร์ แอนเดอร์เซน ปิดฉากความหวังจะอยู่รอดของกิจการเก่าอายุ 89 ปีโดยทันที จากการสูญเสียลูกค้าทีเป็นบริษัทมหาชนทั่วโลกไปถึงที่มีอยู่ทั้งสิ้นกว่า 2,300 ราย ทําให้พนักงานกว่า 700,000 คนทั่วโลกต้องตกงาน ต้องกระเสือกกระสนหนีไปอยู่กับพวกบริษัทคู่แข่ง หรือลดฐานะเป็นผู้ตรวจสอบบัญชี " โรนิน " ที่ไร้สังกัด
บทเรียนจากกรณี อาร์เธอร์ แอนเดอร์เซน ในกรณีเอนรอน และเวิลด์คอม อาจจะแตกต่างจาก PWC ในกรณีของ Earth ตรงที่ว่าอาร์เธอร์ แอนเดอร์เซน มีการเบี่ยงเบนวัฒนธรรมองค์กรจากการพยายามเคลื่อนย้ายออกจากธุรกิจตรวจสอบบัญชีของดั้งเดิม มาเป็นธุรกิจที่ปรึกษาทางการเงิน ที่ทํารายได้เฟื่องฟู ขณะที่โจทย์ของ PWC ในกรณีของ Earth นั้นยังเร็วเกินไปที่จะตอบได้
เพียงแค่ความเคลื่อนไหวล่าสุดของ ก.ล.ต ไทยล่าสุด มีผลสะเทือนลึกซึ้งมากเกินกว่าจะมองว่าเป็นกรณีโดดเดียวได้
