โดย: ศาสตราจารย์ อัสวาธ์ ดาโมดารัน (Aswath Damodaran) เจ้าของหนังสือเกี่ยวกับหุ้น ที่ทรงคุณค่าเป็นตำนานมากมาย 

ดูคลิปเพิ่มเติม : https://goo.gl/ezWhGW 

ขอขอบคุณเพจ FB: InvestDiary แบ่งปันความรู้การลงทุน ที่แปลเป็นไทยสั้นๆให้พวกเราอ่านกันนะครับ (ไปช่วยกด Like เป็นกำลังใจให้เจ้าของเพจทำบทความดีๆมาให้พวกเราอ่านกันนะครับ ^_^ )

• การประเมินมูลค่าหุ้นจริงๆแล้วนั้นง่าย แต่ว่าที่ยากเพราะว่าเราชอบทำให้มันยากเอง มันเกี่ยวกับเรื่องราวของบริษัทมากกว่าแค่ตัวเลข

• อาจารย์ได้เล่าเปรียบเทียบเหตุการณ์ตัว lemming ที่มีพฤติกรรม กระโดดหน้าผาหมู่ฆ่าตัวตาย (ใครสงสัยว่าตัว Lemming หน้าตาเป็นอย่างไรก็ลอง Google ดูได้) แต่ประเด็นคือLemming ตัวแรกนั้นวิ่งลงหน้าผา และตัวที่สองล่ะ? ก็คงกระโดดตามกันไป ตัวต่อๆมาก็โดดตามไปเรื่อยๆ แต่ตัวหลังๆล้ะ? น่าจะเห็นแล้วว่าเพื่อนนั้นโดดไปตายกันหมด จะหยุดดีมั้ยนะ? แต่พอดีมีเสียงในหัวอีกเสียงนึงที่อันตรายมากก็คือ "พวกเขาอาจจะรู้อะไรที่เราไม่รู้" หลังจากนั้นก็โดดตามกันไปหมด

.
 

• อาจารย์ให้จำคำนี้ไว้ดีๆเพราะอันตราย "พวกเขาอาจจะรู้อะไรที่เราไม่รู้"

• อาจารย์แบ่ง นักลงทุนเป็น เป็น 3 พวกคือ

1) พวกที่ใครซื้ออะไรซื้อตาม ขายอะไรขายตาม ถ้าถามว่าเขาซื้อเพราะอะไร? ไม่สน!

2) พวกที่คิดว่าตัวเองรู้มากกว่าคนทั่วไป จะพยายามวิ่งไปหาหน้าผาเหมือน lemming แต่พอใกล้หน้าผา ถ้าหยุดได้ก็โชคดีไป ได้กำไรเต็มๆ

3) เล่นแบบปลอดภัย โดยใช้การประเมินเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวให้เราเชื่อในขณะที่คนอื่นเปลี่ยนใจ ในขณะที่เราอยากซื้อหรือขาย การประเมินมูลค่าจะช่วยชะลอความเร็วในการตัดสินใจโดยนำเหตุผลมาใช้มากขึ้น
 

• การประเมินนั้นล้มเหลวเพราะสามอย่าง

1) การมีอคติกับการประเมิน หากเรามีความชอบบริษัทไปแล้ว เป็นเรื่องอยากที่เราจะไม่ลงทุนในบริษัทนั้น ยิ่งเรารู้จักบริษัทมากเท่าไหร่ เรายิ่งมีความรู้สึกต่อบริษัทนั้นมากขึ้น

2) ความไม่แน่นอนในการประเมิน แน่นอนว่าอนาคตไม่แน่นอน หากเราจะคาดเดาอนาคตมันก็มักจะผิดพลาดแน่ๆ

3) การใช้ model ในการประเมินแบบยากๆ หากยากเกินไปจะเกิดความเหนื่อยล้าในการหา input และ output ของสมการ

• การประเมินแบ่งเป็น 3 แบบคือ.

1) การหามูลค่าที่แท้จริง (Intrinsic value) ก็คือหามูลค่าด้วยตัวเลขที่เราคุ้นเคย PE PBV DP ROE .....

2) การเปรียบเทียบกับธุรกิจที่คล้ายคลึงเพื่อเป็นบรรทัดฐานว่าบริษัทนี้ดีกว่าหรือไม่ และควรจะมีมูลค่ามากกว่าหรือไม่

จริงๆสองอันบนก็ใช้กันส่วนใหญ่เป็นปกติ แต่มีพิเศษคือ

3) การประเมินราคาโดยรวมมูลค่าของ Option ที่จะมีในอนาคต
 

• แต่ละรูปแบบของการประเมินคือเราจะต้องเชื่อว่าตลาดนั้นผิดพลาดได้ ถ้าหากตลาดนั้นไม่มีทางผิดพลาดเลย ราคาตามตลาดถูกต้องตลอด การประเมินก็ไร้ค่า