เวลาเราศึกษาเรื่อง Fundamental เรามักจะเจอหัวข้อว่าด้วยของการวิเคราะห์ P/E และ P/BV 
โดยมักจะท่องจำกันว่า "ยิ่งต่ำ ยิ่งดี"

P/BV ย่อมาจาก Price / Book Value 
หรือ ราคาหุ้น หารด้วย มูลค่าทางบัญชีต่อหุ้น
เพื่อดูว่า ราคาหุ้น ณ เวลานั้นแพงหรือถูก เมื่อเทียบกับมูลค่าทางบัญชีของส่วนของเจ้าของ
โดยหลักการทั่วไปสำหรับการดู P/BV ก็คือ
ถ้า P/BV ยิ่งสูง หมายถึง หุ้นนั้น ยิ่งแพง
ถ้า P/BV ยิ่งต่ำ หมายถึง หุ้นนั้น ยิ่งถูก
จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เรามักจะท่องจำตามๆกันมาว่า "ยิ่งต่ำ ยิ่งดี"

หลายๆครั้ง เรามักจะมองว่า BV หรือ Book Value (มูลค่าทางบัญชี) คือต้นทุนของเจ้าของ
ซึ่งถ้านักลงทุนสามารถซื้อหุ้นได้ต่ำ P/BV ก็อาจจะหมายถึง ซื้อได้ต่ำกว่าต้นทุนของเจ้าของ ซะอีก 
ซึ่งถ้าวัดกันตามทฤษฏีแล้ว เป็นแบบนั้นจริงๆ เพราะเท่ากับว่านักลงทุนซื้อได้ต่ำกว่าสินทรัพย์ที่บริษัทน้ันๆมีอยู่
แต่การที่หุ้น P/BV ต่ำๆ ก็อาจจะมีเหตุผลบางอย่างทำให้หุ้นนั้นซื้อขายต่ำกว่ามูลค่าทางบัญชี ได้ด้วยเหมือนกัน 
เช่น หุ้นตัวนั้น ๆ อยู่ในอุตสาหกรรมที่อิ่มตัว หรือถดถอยแล้ว
หรือธุรกิจเหล่านั้น ต้องกันเงินทุนสำรองไว้มาก ซึ่งไม่สามารถปันผลเป็นเงินสดออกมาให้แก่ผู้ถือหุ้นได้ 
ทำให้ตลาดหุ้นไม่ให้มูลค่ากับหุ้นตัวนั้นเท่าไรนัก โดยสะท้อนมายัง P/BV ที่ต่ำนั่นเอง

และหลายๆครั้ง P/BV ที่ต่ำ ก็ยังสะท้อนถึงสภาวะอุตสาหกรรม "ที่ไม่เติบโต" ได้อีกด้วย
เมื่อบริษัทไม่เติบโต นักลงทุนก็เลยให้มุลค่าต่ำกว่าที่ควรจะเป็น เช่น อุตสาหกรรมเหล็ก และเหมืองแร่ ที่ซื้อขายต่ำกว่า P/BV มาอย่างยาวนาน
หรือ ณ เวลานี้ หุ้นกลุ่มแบงก์หลายๆตัวก็ซื้อขายต่ำกว่า P/BV สาเหตุเพราะนักลงทุนมองว่าหุ้นกลุ่มแบงก์มีความเสี่ยงที่สูง และมีความอ่อนไหวมากต่อเศรษฐกิจไทย
โดยเฉพาะตอนนี้ที่เศรษฐกิจไทยไม่เติบโตมาเป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว 
พูดง่ายๆ คือ แต่ละธุรกิจอาจมีความเสี่ยงแตกต่างกัน หรือตลาดหุ้นให้มูลค่ากับสิ่งที่อยู่ในงบการเงินของแต่ละธุรกิจไม่เหมือนกัน

คำถาม คือ แล้วแบบนี้ เราจะใช้ P/BV ได้ในลักษณะแบบไหนถึงจะเรียกว่าถูกต้อง
คำตอบสั้นๆ ที่พอจะอธิบายได้ คือ ใช้ P/BV ก็ควรจะเปรียบเทียบกับบริษัทที่ทำธุรกิจคล้ายกัน 
หรือเปรียบเทียบกับค่าในอดีตที่ผ่านมาของหุ้นตัวนั้น ๆ
และสิ่งที่ต้องทำต่อไป คือ ศึกษาบริษัทให้เข้าใจอย่างแท้จริง ไม่ใช่แค่งบดุล และงบกำไรขาดทุนอย่างเดียว
แต่ต้องมองให้ลึกถึงงบกระแสเงินสด อีกด้วย

การตัดสินใจลงทุน ก็ควรพิจารณาทุกอย่างให้รอบด้าน
เพื่อช่วยให้เราไม่ติดกับดัก P/BV และเข้าใจกันไปเองว่า ซื้อหุ้นต่ำ P/BV ยิ่งดี 
เพราะเท่ากับเราซื้อได้ต่ำกว่าเจ้าของซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิด และใช้ไม่ได้ในทุกสถานการณ์ด้วยเหมือนกันครับ