หุ้นขึ้นหรือลงเกิดจากอะไร ? 
โดยทั่วไปแล้ว หุ้นจะขึ้นหรือลง ได้ เกิดจาก 2 ประเด็นใหญ่ๆด้วยกัน คือ 
ประเด็นแรก บริษัทมีพื้นฐานกิจการที่ดี มีกำไรเพิ่มขึ้น มีการเติบโตขึ้น บริษัทใหญ่ขึ้น ราคาหุ้นจึงขึ้นเพราะมูลค่าหุ้นเพิ่มขึ้น 
หรืออย่างกรณีเชิงลบ เช่น การเกิดโรคระบาด เหตุการณ์ความรุนแรงทางการเมือง บริษัทมีผลประกอบการที่ขาดทุน

แต่ขณะเดียวกัน การเคลื่อนไหวของราคาหุ้นหลายๆตัวก็มาจากการสร้างราคาหุ้นอย่างรวดเร็ว หรือที่เรียกกันว่า "การปั่นหุ้น" 
โดยทั่วไปแล้วหุ้นที่ถูกปั่นง่าย มักจะเป็นหุ้นขนาดเล็ก มูลค่าทางตลาดต่ำเพราะใช้เงินจำนวนน้อยก็สามารถ Corner ราคาหุ้นได้ 
มีสภาพคล่องการซื้อขายน้อย ปัจจัยพื้นฐานไม่ค่อยดี และที่สำคัญ คือ มีจำนวนหุ้นหมุนเวียนในตลาดต่ำ (Free Float ต่ำ)

คำถาม คือ ทั้งที่เรารู้ว่าหุ้นมีการปั่นหรือการสร้างราคาเพื่อเอาเปรียบคนในตลาด ทางหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่มีมาตรการป้องกันผู้ลงทุน เลยอย่างนั้นหรือ ? 
คำตอบ คือ ไม่ใช่แบบนั้น 
เพราะทางตลาดหลักทรัพย์เอง ก็มีกฏเกณฑ์ในการควบคุมหลักทรัพย์ด้วยเหมือนกัน

ตลาดหลักทรัพย์ ถือเป็นด่านหน้าดูแลการซื้อขายหุุ้นในตลาดรองให้เป็นไปอย่างถูกต้องตามกติกาและเป็นระเบียบเรียบร้อย เช่น
... การใช้เกณฑ์ Ceiling and Floor ไม่ให้ราคาหุ้นสูงหรือต่ำกว่าภายในวันไม่เกิน 30% จากราคาปิดก่อนหน้า 
... การใช้เครื่องหมายในการหยุดซื้อขาย เช่น H(Halt) หรือ SP(Trading Suspension) เพื่อหยุดการซื้อขายชั่วคราวในหลักทรัพย์ เนื่องจากมีข่าวสารบางอย่างที่อาจจะกระทบกับราคาหุ้น ต้องรอความชัดเจนมากกว่านี้ 
... การใช้เกณฑ์ Turnover list ที่กำหนด เช่น การวางเงินสดเต็มจำนวนเพื่อซื้อหุ้น (Cash Balance)
... การร่วมมือกับหน่วยงาน เช่น ปอศ. DSI , ปปง. ในกรณีที่มีความจำเป็นเพื่อตรวจสอบ สอบสวน ดำเนินการทางกฏหมายกับผู้กระทำผิด

ประเด็นคือ การที่ตลาดหลักทรัพย์มีกฏเกณฑ์ แต่ก็มีอยู่หลายกรณีที่อยู่นอกเหนือการควบคุม และอาจจะไม่สามารถปกป้องนักลงทุนได้อย่างทันท่วงที
สิ่งสำคัญ คือ นักลงทุนต้องปกป้องตัวเองจาก "หุ้นปั่น" ... 
เมื่อสังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงของราคาที่ผิดปกติ หรือได้รับข้อมูลข่าวสาร ควรจะต้องหาข้อมูลหรือวิเคราะห์ก่อนเสมอเพื่อปกป้องตัวเองจากผู้ที่เอารัดเอาเปรียบอย่างไม่เป็นธรรม

อ่านบทความฉบับเต็มจาก สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ บทความเรื่อง รู้เรื่องหุ้น : จุดสังเกตหุ้นร้อน หุ้นผันผวน ลักษณะแบบไหนที่ควรชั่งใจ
https://www.sec.or.th/TH/Template3/Articles/2566/120466.pdf