เมื่อไม่กี่วันก่อน มีประเด็นข่าวที่น่าสนใจว่า KTB, ADVANC และ GULF ได้ลงนาม MOU ศึกษาและลงทุนในธุรกิจ Virtual Bank เพื่อรองรับพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลง และรองรับระบบ Cashless payment
คำถามคือ Virtual Bank คืออะไร ?
Virtual Bank หรือ Digital-only bank ธนาคารพาณิชย์ที่ดำเนินธุรกิจบนช่องทางดิจิทัลแบบเต็มรูปแบบ โดยมี 2 ลักษณะใหญ่ๆคือ
1. ไม่มีจุดให้บริการแบบกายภาพ ไม่ว่าจะเป็นสาขา หรือตู้ ATM แต่สามารถมีสำนักงานใหญ่ได้
2. ให้บริการระบบทางการเงินผ่านช่องทางดิจิทัลตลอดกระบวนการของการให้บริการ
จริงๆเรื่องของ Virtual Bank ไม่ใช่เรื่องใหม่เพราะหลายๆประเทศก็เริ่มทำกันแล้ว เช่น
... ในบราซิล มี Nubank
... สหราชอาณาจักร มี Starling Bank
... เกาหลีใต้ มี Kakao Bank
... จีน มี WeBank
สำหรับในประเทศไทย ก็มีการเริ่มศึกษา Virtual Bank กันบ้างแล้ว ตัวอย่างเช่น KBANK ร่วมมือกับ LINE เปิดตัว Social Banking หรือบริการธนาคารออนไลน์บนแอปโซเชียลมีเดียอย่าง LINE BK ก็ถือเป็นจุดเริ่มต้นของ Virtual Bank ด้วยเหมือนกัน
สำหรับ KTB การร่วมมือกันครั้งนี้ถือเป็นก้าวใหม่ของแบงก์ที่น่าสนใจอย่างมาก
บทวิเคราะห์หลักทรัพย์กรุงศรี มองว่า Virtual Bank อาจจะมา "ดิสรัป" แบงก์แบบดั้งเดิมก็เป็นได้ เพราะไม่ต้องเปิดสาขาจริง ทำให้รายจ่ายลดลง ไม่ต้องลงทุนสร้างโครงสร้างพื้นฐาน วางระบบ และอุปกรณ์งบดุลเบากว่าและเข้าถึงกลุ่มคนรุ่นใหม่ๆได้ง่ายขึ้น
พูดง่ายๆคือ Virtual Bank จะทำให้รายจ่ายแบงก์ลดลง และทำกำไรได้เกือบเท่ากันกับแบงก์เดิมๆ โดยใช้เงินลงทุนที่ต่ำกว่า
ทั้งนี้ การจะด่วนสรุปว่า Virtual Bank ได้เปรียบกว่าก็อาจจะเป็นการสรุปเร็วจนเกินไป
เพราะธนาคารแบบดิจิทัลล้วนๆมีข้อจำกัดอยู่หลายอย่าง และเหมาะสมกับลูกค้า "บางกลุ่ม" เท่านั้น
ดังนั้น การที่ธนาคารดำเนินธุรกิจแบบควบคู่ไป โดยเป็นธุรกิจที่มีสินทรัพย์มาก และทำธุรกิจ Virtual Bank ไปด้วย จะดูเหมาะสมกว่าในระยะยาว
อีกทั้งสิ่งสุดท้ายที่ต้องรอ คือ กฏเกณฑ์ที่ชัดเจนของธนาคารแห่งประเทศไทย
ซึ่งคาดว่าน่าจะได้ข้อสรุปประมาณปี 2023 และจะเริ่มทำแบบจริงจังในปี 2024
ธุรกิจใหม่นี้ คือ ธุรกิจระยะยาวที่อาจจะมีสร้าง New S-curve ใหม่ให้กับกลุ่มแบงก์ก็เป็นไปได้
-------------------------------------------
Reference