สำหรับนักลงทุนพื้นฐานแล้ว เมื่อเรากำลังศึกษางบการเงินมักจะมีคำถามในเรื่องของความสามารถในการทำกำไร
... คำว่า "กำไร" หมายถึงอะไรกันแน่ มันมีกี่ประเภท และในมุมของการลงทุนแล้วเราให้ความสำคัญกับอะไรมากที่สุด มาดูกัน

ยกตัวอย่างในกรณีของการขายทุเรียน ...

1.
"กำไรขั้นต้น" คือ เราซื้อทุเรียนมาเท่าไร - ราคาที่เราขาย
พูดง่ายๆคือ ราคาที่เราขาย - ต้นทุนที่เราซื้อมา เราเรียกสิ่งนี้ว่ากำไรขั้นต้น

2.
"กำไรจากการดำเนินงาน" คือ กำไรขั้นต้น - ค่าใช้จ่ายลูกน้อง - ค่าเช่าพื้นที่ - ค่าขนส่ง ตัวเลขที่ได้มาเราเรียกว่า กำไรจากการดำเนินงาน

3.
"กำไรสุทธิ" ก็คือ  กำไรจากการดำเนินงาน - ดอกเบี้ยเงินกู้ - ค่าเสื่อมราคา - ค่าใช้จ่ายด้านภาษี ตัวเลขที่ได้มาจะเป็นตัวเลขบรรทัดสุดท้าย เราเรียกว่ากำไรสุทธิ

สังเกตว่าตัวเลขจะมาเป็นขั้นเป็นตอน เริ่มจาก กำไรขั้นต้น บางคนเรียกว่า Gross Profit เมื่อหักค่าใช้จ่ายของลูกน้อง ค่าเช่าพื้นที่ต่างๆแล้ว เราเรียกว่า กำไรจากการดำเนินงาน และเมื่อหักค่าใช้จ่ายประเภทดอกเบี้ย ค่าเสื่อมราคา ภาษีเรียบร้อยแล้วเราจะเรียกว่า กำไรสุทธิ หรือ Net Profit

** เสริมนิดหนึ่ง คือ กำไรจากการดำเนินงาน บางคนอาจจะเรียกว่า EBIT ซึ่งย่อมาจาก Earnings Before Interest and Tax ที่เราชอบเรียกกันติดปากว่า อีบิท นี้แหละ ....

ทีนี้ ... !!
เวลาเราพูดถึงคำว่า ความสามารถในการทำกำไร เรามักจะพูดถึง กำไรจากการดำเนินงาน เพราะเรารวมต้นทุนไปทั้งหมดแล้ว ออกมาเป็นกำไรที่แท้จริงของบริษัท เป็นความสามารถของบริษัทเอง
... บางคนอาจจะสงสัยว่า อ่าว!! ไม่ใช่ กำไรสุทธิ หรอกเหรอ ?

จริงๆก่อนจะออกมาเป็นกำไรสุทธิ มีความ "ซับซ้อน" ในการคิดเนื่องมาจากว่า
1. เราไม่รู้ว่าค่าเสื่อมราคาของบริษัทเป็นเท่าไรในแต่ละไตรมาส
2. เราไม่รู้ว่าภาษีที่บริษัทต้องเสีย คิดเป็นมูลค่าเท่าไร
ดังนั้น เรามักจะมองหาตัวเลขที่คำนวนได้ง่ายกว่านั้น คือ กำไรจากการดำเนินงานนั้นเอง ...

ต่อมา ... !!
นักลงทุนควรให้ความสำคัญกับอะไรมากที่สุด เมื่อพูดถึง "กำไร"
ส่วนตัวคิดว่า กำไรสุทธิ สำคัญที่สุด เพราะเป็นตัวบอกถึงจุดประสงค์ 2 อย่างด้วยกัน คือ
1. ตัวเลขของกำไรสุทธิ นำไปคำนวน EPS หรือ "กำไรต่อหุ้น" เพื่อที่จะไปคำนวนค่า P/E Ratio อีกที เป็นการบอกความถุกความแพงของหุ้นอย่างง่ายๆ
2. เวลาบริษัทจะปันผลออกมาจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับกำไรสุทธิ ที่บริษัททำได้
ดังนั้น กำไรสุทธิจึงมีความสำคัญสำหรับนักลงทุนมาก ...

สรุปแล้ว มือใหม่จะนำไปใช้อย่างไร ?
ดูความสามารถของบริษัท ให้ดู กำไรจากการดำเนินงาน
กำไรประเภทไหนสำคัญที่สุด คือ กำไรสุทธิ นั้นเองครับ