ผมแยกเรื่องนี้ออกมาเขียนเป็นการเฉพาะ เพราะอยากให้นักลงทุนทั้งหลายได้รับรู้และตระหนักถึงการซื้อ-ขาย ล่วงหน้าก่อนทำรายการ โดยอาศัยประโยชน์ของข้อมูลจริงเป็นเครื่องมือ
แท้ที่จริงโบรกเกอร์ฝรั่ง เขาถือเรื่องแบบนี้เป็นเรื่องขัดต่อจริยธรรมอย่างยิ่ง แต่ในประเทศไทยกลับยังมีการกระทำดังกล่าวอยู่ เหมือนเป็นกรณีปกติ
"ฟ้อนรำ" เป็นภาษาเฉพาะที่ผมใช้กับเพื่อน ๆ ในกรณีที่พบเห็นพฤติกรรมการเล่น Front Run ขอเล่าอธิบาย แยกเป็นกรณี ๆ ไป ดังนี้ครับ
(1) การกระทำที่เรียกว่า Front Run ส่วนใหญ่จะมุ่งหมายให้ระมัดระวังพฤติกรรมของพวก Trader และ Marketing ซึ่งมีหน้าที่รับคำสั่งซื้อหรือขาย จากนักลงทุนที่เปิดบัญชีซื้อขายหลักทรัพย์ไว้กับบริษัทโบรคเกอร์ (Brokerage) ที่ตนสังกัดอยู่ ที่อาศัยฉกฉวยจังหวะที่ตนทราบคำสั่งซื้อหรือขายดังกล่าว ก็เลยจัดการลงคำสั่งซื้อหรือขายของตน ก่อนที่จะมีการทำรายการที่ตนได้รับคำสั่งมา
การจัดการลงคำสั่งซื้อหรือขายของตนนั้น จริง ๆ ไม่ได้หมายถึงใช้ชื่อตนเองนะครับ แต่ใช้เพื่อน ญาติ หรือตัวแทนส่งคำสั่งตัดหน้า โดยอาจจะผ่านบริษัทโบรกเกอร์ที่ตนเองสังกัด หรือผ่านเจ้าของบัญชีพรรคพวกของตนที่โบรกเกอร์อื่นก็แล้วแต่
ยกตัวอย่าง สมมติว่าคุณ A มีข้อตกลงซื้อหุ้นรายการใหญ่ที่เรียกว่า บิ๊กล็อต (Big Lot) จากผู้ถือหุ้นใหญ่ของบริษัทหนึ่ง ก็เลยแจ้งผ่านบริษัทโบรกเกอร์ที่คุณ A เปิดบัญชีเล่นหุ้น (เปิดพอร์ต) ไว้
กระบวนการสั่งซื้อตัดหน้า จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาก่อนหน้าไม่นาน ยิ่งถ้าคุณ A สั่งให้ซื้อด้วยการทยอยซื้อ ก็ยิ่งหวานหมูเลย Marketing หรือ Trader (หมายถึงคนละคนนะครับ) ที่ไร้จริยธรรม ก็อาจเล่นเกมตัดหน้าเพื่อประโยชน์ตนเอง หรือพลพรรคของตน ซึ่งอาจได้ราคาถูกกว่าและพร้อมจะออกตัวก่อนเมื่อกำไรเป็นที่พอใจ
การขายก็เช่นกัน สามารถทำได้ด้วยวิธีเดียวกัน
(2) กรณีที่กระทำการโดยที่ปรึกษาทางการเงิน (FA) ที่ปรึกษากฎหมาย และ/หรือ ผู้ที่เกี่ยวข้อง
การควบรวมกิจการก็ดี ซื้อขายกิจการก็ดี จำเป็นต้องอาศัยที่ปรึกษาทางการเงิน และที่ปรึกษากฎหมายซึ่งหลีกเลี่ยงไม่พ้น ต้องมีบุคคลที่เกี่ยวข้องหลายฝ่าย จึงมีโอกาสสูงที่จะเกิดการดักซื้อ หรือขายหุ้นล่วงหน้า ที่เรียกว่า Front run ได้ไม่ยาก และด้วยวิธีการเดียวกับที่กล่าวมาในข้อ (1)
แต่สำหรับผม ต้องขอบอกครับว่าผมไม่เคยประสบปัญหานี้จากที่ปรึกษาดังกล่าว เพราะ FA ที่ผมใช้อยู่ เขามีกฎเกณฑ์ จรรยาบรรณ เคร่งครัดมาก
(3) กรณีเจ้าของหุ้นผู้มีส่วนได้เสียทำเสียเองเลย... (อ่านต่อตอนต่อไป)
*******
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของหนังสือ "ปั้นหุ้น" ของคุณวิชัย ทองแตง เล่มล่าสุด (พฤศจิกายน 2558)