กำไรสะสม หรือ Retain Earning คือส่วนประกอบที่อยู่ใน "งบดุล" ซึ่งอยู่ในฝั่งของ "ส่วนของผู้ถือหุ้น"

ได้มีโอกาสอ่านหนังสือเรื่อง Value Investing Made Easy เขียนโดย Janet Lowe ว่าด้วยเรื่องของการลงทุนแบบเน้นคุณค่าในสไตล์ของเบนจามิน เกรเฮม ดังนั้นบางแนวคิดจะออกไปในทางการประเมินแบบอนุรักษ์นิยมมากๆ

ในหนังสือมีพูดถึงเรื่อง "กำไรสะสม" หรือ Retain Earning ซึ่งเป็นส่วนประกอบหลักในงบดุลฝั่งของส่วนของผู้ถือหุ้น
... โดยความหมาย เมื่อเรานำรายได้ของบริษัทมาหักด้วยค่าใช้จ่าย และเงินปันผลออกแล้ว ส่วนที่เหลือจะถูกเก็บไว้ในกำไรสะสม
เกรเฮมมองว่า การมองดูกำไรสะสมถือเป็นแก่นของกระบวนการเติบโตของการลงทุนเลยทีเดียว

>> ถ้ากำไรสะสมเพิ่มขึ้น บ่งบอกว่าดี .... บริษัทมีกำไรในปีนั้นๆ ยิ่งเพิ่มขึ้น ยิ่งดี
>> ถ้ากำไรสะสมลดลง บ่งบอกว่าไม่ดี ... บริษัทอาจจะขาดทุนในปีนั้นๆ ยิ่งลดลง ยิ่งไม่ดี

ถึงแม้ว่าราคาหุ้นที่ซื้อขายในตลาดจะมีความผันผวน หรือเพิ่มขึ้น/ลดลงอย่างไม่สม่ำเสมอ แต่การนำกำไรสะสมของบริษัทไปลงทุนเพิ่ม หรือเพิ่มมากขึ้นในแต่ละปี จะช่วยเพิ่มมูลค่าหุ้น เพิ่มมูลค่าของธุรกิจในตัวมันอยู่แล้ว และเราเรียกสิ่งนี้ว่าการเติบโตแบบยั่งยืน

โดยทั่วไปแล้ว กำไรสะสมเป็นข้อมูลที่มีความหมายไม่ต่างไปจากการจ่ายเงินปันผล
นั่นก็คือบริษัทสามารถหาเงินสดได้ในจำนวนที่มากกว่าที่มันจำเป็นต้องใช้ในการดำเนินธุรกิจ ซึ่งถือว่าเป็นคุณลักษณะของธุรกิจชั้นดี
ยิ่งกำไรสะสมเพิ่มสูงขึ้น จะเป็่นตัวผลักดันให้ราคาหุ้นเพิ่มสูงขึ้น

== สรุปแล้ว เรามีเคล็ดลับในการดูกำไรสะสมอย่างไร ==
1. กำไรสะสมเพิ่มขึ้นในแต่ละปี บ่งบอกว่าทิศทางของธุรกิจกำลังดำเนินไปได้ดี

2. กำไรสะสมเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ Book value เพิ่มสูงขึ้น  ในทางกลับกันถ้าบริษัทขาดทุนในปีนั้นๆ กำไรสะสมลดลง  Book value ก็จะลดลงตามไปด้วย

3. บางครั้งหุ้นที่มีกำไรสะสมมาก อาจจะมีปันผลพิเศษ

คำถามสำคัญคือ แบบไหนที่เรียกว่ามาก แล้วแบบไหนถึงจะรู้ได้ว่ามันถึงเวลาที่เราจะเอากำไรสะสมมาจ่ายปันผลให้กับผู้ถือหุ้น
เกรเฮม บอกไว้ว่า เงินที่ผู้ถือหุ้นได้อาจจะไม่ได้มาจากในรูปแบบของการปันผล (ที่เป็นเงินสด) แต่จะมาจากมูลค่าหุ้นที่เพิ่มขึ้นในระยะยาว

กำไรสะสมก็เหมือนเงินปันผลที่ผู้ถือหุ้นควรจะได้ เพียงแต่ไม่ได้จ่ายออกมาในรูปแบบของเงินปันผล แต่จ่ายออกมาในรูปแบบส่วนต่างราคาหุ้นที่เพิ่มขึ้นทีละน้อย นั้นเอง