"พี่ครับ ผมลงทุนมา 4-5 ปี แล้ว ทำไมพอร์ตยังไม่ไปถึงไหนซักที พี่ช่วยผมหน่อยได้มั้ยครับ"
"อ้าว ทำไมเป็นงั้นล่ะ วันก่อนยังเห็นโพสต์หุ้นเขียวอยู่เลย"
"เปิดพอร์ตให้ดูหน่อยได้มั้ยครับ ? "
แว๊บแรกที่น้องเขาเปิด streaming ขึ้นมา ทั้งหน้าจอ มีอยู่แค่สีเดียว นั่นก็คือ “สีแดง”
ด้วยความสงสัย ผมเลยถามน้องเขาไปว่า ทำไมแดงทั้งพอร์ตแบบนี้ล่ะครับ ตัวที่เขียวหายไปไหนแล้ว
น้องตอบทันควันว่า "ผมขายไปแล้วพี่ เห็นบวกเยอะ รีบขายไปก่อน เสียดายมากเลยวันนี้บวกต่ออีกตั้งหลายบาท"
ส่วนตัวที่แดงๆ คือ ตอนขาดทุนน้อยๆ คิดว่าเดี๋ยวกลับมาเท่าทุนแล้วจะขาย แต่ความจริงคือ ไม่เคยกลับมา แถมยังติดลบหนักขึ้นอีก เลยทำใจขายไม่ได้
.
…
ปัญหาหนึ่งที่ทำให้พอร์ตการลงทุนของใครหลายคนไม่ไปไหนซักที เป็นเพราะว่า
“เรามักขายหุ้นที่มีกำไร เร็วเกินไป
และถือหุ้นที่ขาดทุนไว้ นานเกินไป”
ทำไมถึงเป็นแบบนั้น ?
สาเหตุก็เป็นเพราะว่า มนุษย์เรานั้นกลัวความผิดหวัง และพยายามมองหาสิ่งที่ทำให้เราดีใจ ภูมิใจ มากกว่า แม้ว่ามันจะน้อยนิดก็ตาม เรื่องนี้เรียกกันว่า “Disposition Effect” หรือ ผลกระทบที่เอนเอียง
พอเราคิดแบบนี้ เราเห็นหุ้นในพอร์ตเขียวได้ 2-3 ช่อง เราก็เลยเกิดอาการว้าวุ่น อยากขายหุ้นออกมา เพราะกลัวว่าราคาจะตก บ่อยครั้งที่กลายเป็นว่าเรา “ขายหมู” เพราะพอเราขายเช้า หุ้นวิ่งบ่าย พอเราขายปิดตอนเย็น หุ้นวิ่งวันรุ่งขึ้นทันที
แต่ถ้าเมื่อไรก็ตามที่หุ้นเราตก เรามักจะไม่อยากขาย เพราะทำใจรับไม่ได้ว่า เราเลือกหุ้นผิด หรือซื้อแพงไป เรามักเลือกที่จะถือรอ แต่วันแล้ววันเล่าก็ไม่เด้งแรงๆ มาที่ทุนเราซักที จนถึงวันนึงก็จะมีวันที่หุ้นไหลแบบลิฟต์ขาด ทำให้เรายิ่งชอกช้ำและยากที่จะทำใจให้ขายขาดทุนออกมา
เหตุการณ์สมมติเรื่องหนึ่งที่อยากจะฝากทิ้งท้ายไว้ให้คิดคือ ถ้าเราเจอหุ้นตัวนึงดีมากอยากซื้อแต่ไม่มีเงิน จำเป็นต้องขายหุ้นในพอร์ตเพื่อมาซื้อหุ้นตัวใหม่ เราจะขายตัวไหน ระหว่าง
1. หุ้นที่โชว์สีเขียว กำไรอยู่ 10% หรือ
2. หุ้นที่โชว์สีแดง ขาดทุนอยู่ 10%
หลายคนมักเลือกที่จะขายตัวที่กำไร เพราะมองว่า กำไรอยู่ พอร์ตเป็นบวก ขายมาเพื่อซื้อหุ้นตัวใหม่เป็นการต่อยอด ดูเป็นความคิดที่เข้าท่าดี โดยที่มองข้ามไปว่า หุ้นกำลังอยู่ในแนวโน้มที่ดี เราเลือกมาถูกแล้ว หุ้นดีมีโอกาสขึ้นต่อ แต่เราตัดโอกาสนั้นด้วยการขายทิ้ง แล้วเราดันเลือกเก็บหุ้นที่ขาดทุนไว้ในพอร์ต ทั้งๆ ที่เรามองเห็นโอกาสในการขายตัวที่ไม่ดี แล้วมาซื้อหุ้นตัวใหม่ที่อาจจะดีมากกว่า
ผมอยากให้ทุกคนลองสำรวจหุ้นในพอร์ตของตัวเองกันดูนะครับว่า เราขายหุ้นที่กำไรเร็วเกินไป และถือหุ้นที่ขาดทุนไว้นานเกินไปหรือเปล่า ท่องไว้ครับว่า
กำไรให้ถือ ขาดทุนให้ถอย
กำไรให้อดทนรอคอย
แต่ถ้าดอยอย่าอยู่ด้วยกันนาน