P/E หรือ Price to Earning Ratio  คือ การเอาราคาหุ้นในปัจจุบันหารด้วยกำไรต่อหุ้น 

 

แล้วได้ตัวเลขออกมาค่าหนึ่ง เช่น 10 เท่า 20 เท่า 30 เท่า เป็นวิธีที่นักลงทุนนิยมในการประเมินมูลค่าหุ้น เพราะว่าสูตรการคำนวณค่อนข้างง่าย ไม่ซับซ้อน บวกกับตัวเลขราคา และกำไร เป็นสิ่งแรกที่นักลงทุนมักมองหาก่อนเวลาจะลงทุนในหุ้นบริษัทใดก็ตาม ทำให้วิธีการนี้เป็นที่นิยมแพร่หลาย

 

นักลงทุนมักจะมองว่า หุ้นที่มี P/E สูง คือ แพง และ P/E ต่ำ คือ ถูก เพราะมองจากสูตรว่า 

 

ถ้า P/E สูง คือ ไม่ราคาสูง กำไรก็อาจจะลด ทำให้ค่าออกมาสูง

ถ้า P/E ต่ำ คือ ไม่ราคาลง กำไรก็อาจจะเพิ่ม ทำให้ค่าออกมาต่ำ

 

ทำให้หลายคนมักจะท่องจำว่า หุ้น P/E สูง คือ แพง อย่าซื้อ ส่วนหุ้น P/E ต่ำ แปลว่า หุ้นตัวนี้ถูก น่าลงทุน

 

บ่อยครั้งที่เราเลือกซื้อ หุ้น P/E ต่ำ แต่ก็ยังขาดทุนอย่างสม่ำเสมอ นั่นก็เป็นเพราะว่า เราติดกับดักหุ้น P/E ต่ำ เข้าให้แล้ว วันนี้เราจะมาเข้าใจถึงเหตุผลนั้นกันครับว่าเป็นเพราะอะไร

 

1. P/E ต่ำ เพราะอุตสาหกรรมไม่เติบโต

อุตสาหกรรมตะวันตกดิน การเติบโตลดลงทุกปีๆ นักลงทุนไม่ให้ความสนใจ กำไรลดลง ราคาหุ้นลดลงเรื่อยๆ อาจจะมากกว่ากำไรด้วยซ้ำ ทำให้ P/E มีค่าต่ำ  พอเป็นแบบนี้ตลาดก็ไม่ให้ความคาดหวังที่สูง P/E ก็เลยต่ำแบบนี้อยู่ตลอด ถ้าเราเห็นว่า P/E ต่ำจัง เข้าไปซื้อ มันก็อาจจะต่ำอยู่แบบนี้เรื่อยไปก็เป็นได้

 

2. P/E ต่ำ เพราะธรรมชาติของธุรกิจ

หุ้นหลายตัวมี P/E ต่ำโดยโดยธรรมชาติหรือตามโครงสร้างพื้นฐานของธุรกิจนั้น เช่น หุ้นธนาคารมักจะดีตอนเศรษฐกิจดี หุ้นอสังหาริมทรัพย์ก็จะดีตอนคนมีเงิน หรือตอนโครงการเสร็จพร้อมโอน หุ้นรับเหมาก่อสร้างก็จะดีตอนมีงานประมูลหรือก่อสร้างเยอะๆ ทำให้โดยธรรมชาติตลาดจะไม่ให้ P/E สูงๆ อยู่แล้ว ถ้าเราไปซื้อแล้วคาดหวังว่าตลาดจะให้ P/E เพิ่มเป็นเท่าตัวโดยไม่ได้มีปัจจัยอะไรใหม่ใส่เข้ามาก็ดูจะยากเกินไป

 

3. P/E ต่ำ เพราะความผันผวนของกำไร

หุ้นบางตัวอาจต้องซื้อตอน P/E สูงปรี๊ดแบบหาค่าไม่ได้ แล้วมาขายตอน P/E ต่ำเตี้ยเรี่ยดิน อย่างเช่น หุ้นวัฎจักร ที่คาดการณ์รายได้และกำไรค่อนข้างยาก บางครั้งจะมีช่วงที่ขาดทุนเละเทะแต่แนวโน้มของกำไรกำลังจะกลับมาดี ถ้าเราดูแต่ P/E ก็อาจจะหลงทางพาเราขาดทุนได้

 

4. P/E ต่ำ เพราะกำไรพิเศษ

ปีนี้ขายที่ดินได้กำไรมาเยอะ กำไรอัตราแลกเปลี่ยน กำไรจากประกันภัย ลูกค้ามีออเดอร์พิเศษทำโปรโมชั่นฉลองครบรอบแต่ทำครั้งเดียว เป็นกำไรที่ไม่ได้เกิดจากการขายสินค้าแบบปกติ ทำให้ E สูงขึ้นมากแบบผิดปกติ ค่า P/E เลยดูต่ำเกินจริง แต่พอสถานการณ์กลับเข้าสู่ช่วงปกติ E ลดลงมา P/E ก็จะปรับตัวสูงขึ้นได้ในที่สุด

 

5. P/E ต่ำ แต่อนาคตกำไรจะไม่เติบโต

บางทีขายดีปีเดียว แต่อาจจะขาดความต่อเนื่องในการทำตลาด การขยายตลาดไม่มีประสิทธิภาพ หรือเจอกฎเกณฑ์ต่างๆ ที่มองแล้วว่าไม่น่าจะโตไปมากกว่านี้ได้อีก ถึงแม้ว่าปัจจุบัน P/E จะดูต่ำ แต่มองแล้ว 1-2 ปีข้างหน้า กำไรไม่น่าจะดี ตลาดก็อาจจะไม่ปรับ P/E ให้สูงมากนัก เพื่อให้สมเหตุสมผลกับเหตุการณ์ในอนาคต

 

ข้อคิดทิ้งท้ายเพื่อให้ก้าวข้ามกับดักของการลงทุนแบบนี้ 

 

P/E ต่ำ คือ ตัวเลข มีค่าต่ำ แต่อาจจะไม่ได้แปลว่า หุ้นนั้นถูกเสมอไป

P/E สูง คือ ตัวเลข มีค่าสูง แต่อาจจะไม่ได้แปลว่า หุ้นนั้นแพงเสมอไป 

 

ต้องทำความเข้าใจเรื่องราวเฉพาะตัวของบริษัทและอุตสาหกรรม เหตุและปัจจัยที่กำหนดค่า P/E รวมถึงมองการเติบโตในอนาคตให้ออก 

 

แล้วสุดท้าย เราจะรู้ว่า P/E ต่ำ หรือ P/E สูง ก็ลงทุนได้เหมือนกัน ถ้าเข้าใจเรื่องราวที่อยู่ข้างใน