1. ช่วงเวลานี้ของทุกปี ปกติจะเป็นช่วงทยอยรับปริญญา ของมหาวิทยาลัยต่างๆ นักศึกษากลายร่างเป็น บัณฑิตใหม่ งานใหม่ อนาคตใหม่ แสดงความยินดี ชีวีมีความหวัง เป็นช่วงชื่นมื่น

แต่ปีนี้เป็นปีพิเศษ โลกเจอโควิด มาขวิดหลายชีวิต ค้าขายยาก อาชีพการงานไม่แน่นอน รุ่นเก๋าเจอคำว่าตกงาน... รุ่นหลานจบใหม่อาจเจอคำว่า "ตกงานถาวร"

2. ผมได้ยินคำว่า "ตกงานถาวร" ครั้งแรกในชีวิตตอนปี 2540 แค่ได้ยินก็ขนลุก นึกถึงความทุกข์ในอดีต

3. คำนี้คือความโชคร้ายแห่งยุคสมัย
ที่บัณฑิตจบใหม่จำนวนหนึ่ง ที่จบการศึกษาในช่วงปีมหาวิกฤต ต้องรับพิษแห่งความฝืดเคือง งานการหายาก อาจจะสูญเสียโอกาสในหน้าที่การงาน หรือไม่แม้กระทั่งได้สัมผัสกับการจ้างงานในระบบ ให้ตรงสายกับที่ตรากตรำร่ำเรียนมา

4. ในวิกฤต กิจการมีงานลดลง
ขายของได้น้อยลง จึงไม่ต้องการรับพนักงานเพิ่ม เพื่อลดขนาดธุรกิจลงให้สอดคล้องกับกำลังซื้อน้อย เศรษฐกิจไทยและโลกที่ซบเซาถดถอยต่อเนื่อง

5. ถามว่าทำไมต้อง "ตกงาน"
เพราะในปีวิกฤต กิจการหากไม่ปิด ก็ต้องคิดเอาคนออก ...คนทำงานเก่าแก่ มีประสบการณ์มีฝีมือในระบบยังต้องเอาออกจำนวนหนึ่ง แล้วเด็กใหม่ไร้ประสบการณ์จะรับใหม่เข้าทำงาน ไปเรียนไปหัด ในยามปากกัดตีนถีบ นั้นไม่ง่ายเลย

6. ถามว่าทำไมต้อง "ถาวร"
เพราะนักศึกษาที่เรียนจบในปี 2563 นี้หากปล่อยเคว้งคว้างว่างงาน 1-2 ปี เขาไม่มีประสบการณ์ทำงาน ปีนี้ 63 ไม่รับคน ปีหน้า 64 ก็อาจยังไม่รับคน ...ปี 65 ฟื้น แปลว่าบัณฑิตจบใหม่สะสม 3 รุ่นอาจจะกองหลายแสน เด็กจบใหม่ที่สดกว่า เรียนอัพเดทกว่า หรือ ไปอัพเกรดเป็นเด็กจบโท ก็จะมาหางานในสมรภูมิเดียวกัน

จึงมีคนบางส่วนที่อาจจะ"ไม่ถูกเลือก" และตกงาน(ในสายที่เรียนมา)อย่างถาวร

7.เด็กจบใหม่ ไม่มีงานทำนี่มันโหดร้ายนะครับ
ผมเคยเห็นเพื่อน ที่จบในปีแจคพอต 2540 จากมหาลัยชื่อดัง คณะชื่อดัง แล้วไฟแนนซ์ปิดตัวหลังเข้าไปทำงานไม่กี่เดือน เขาร้องไห้ต่อหน้าต่อตาผม ตอนที่พวกเราเศร้าใจมองไปไม่เห็นทาง ต้องนั่งบ่น ก่นด่าความเฮงซวยของเศรษฐกิจไทยและอนาคตที่มืดมิดในช่วงนั้น

8. ผมวิงวอน อยากเห็นภาครัฐ ได้โปรดมีมาตรการ
ช่วยดูแลน้องจบใหม่ปี 63 ที่ไม่สามารถหางานทำได้ พวกเขาควรได้ฝึกทักษะแรงงานระหว่างรองานใหม่
เช่น งานสำรวจและวิจัยในมหาลัย หรือ ไปฝึกงานในโครงการเมกะโปรเจคต์ และมี working profile ให้พวกเขาใส่ลง resume ได้ในช่วงปีวิกฤตนี้ สิ่งนี้ช่วยเพิ่มค่าไม่มากก็น้อย อย่าปล่อยให้คนรุ่นนี้ อยู่นอกระบบงาน มาก และ นาน เกินไป

9. ใครได้งานทำแล้ว... ขอแสดงความยินดี จงสร้างสรรค์โอกาสนี้ให้เต็มที่ เรียนรู้ มุ่งมั่น ไม่ยุบไว ไม่ท้อง่าย

ใครยังไม่ได้งานทำ...ถ้าอะไรยังไม่เป็นใจ
ผมยังมีความเชื่อว่า ในยุคสมัยนี้มีอาชีพใหม่ๆที่เปิดกว้างกว่า ไม่จำกัดที่คณะและสาขาที่จบมา และส่วนใหญ่เกี่ยวโยงกันกับอินเทอร์เน็ต ซึ่งช่วยได้มาก

สมัยผมถ้าอยากขายของ คือคุณต้องปูผ้า หาทำเล เอาของมาจัด มากอง ร้องเรียกลูกค้า ในตลาดนัด หรือเปิดท้ายขายของ

สมัยนี้ มีทางเลือกมากกว่าและเปิดกว้างมากกว่า ตลาดออนไลน์ รีวิว เขียนโปรแกรมภาษา งานฝีมือ อาหาร สมุนไพร ฯลฯ อาชีพใหม่ๆ ที่ทำเงินได้มีมากกว่า และอย่าหยุด Upskill Reskill ตัวเองตลอดเวลา ฟ้าเปิดเมื่อไหร่ คนที่รู้มากกว่า ถูกขัดเกลามามากกว่า และลงมือทำอะไรมามากกว่า ได้เปรียบเสมอ

10. พยายามมองโลกในแง่ดี อย่าเพิ่งเสียกำลังใจ อย่าไปหดหู่ อยู่กับผู้คนที่ทัศนคติดี และต้องมีความหวังไว้ครับ

ต่อให้โดนข้าศึก ล้อมไว้ทุกด้าน
ก็ขอให้รักษาความเชื่อว่า เราจะผ่านมันไปได้

Hope is good thing
Maybe the best of things
And no good thing ever dies