หลายคนสับสนกับการอ่านงบการเงินรอบ Q1’20 เห็นบางตัวกำไร เราก็ดีใจ แต่ก็จะมีคนบอกว่า มันมีรายการพิเศษนะ บางตัวขาดทุน เราก็เครียด แต่ก็จะมีคนมาบอกว่า นี่ดีกว่าคาดแล้วนะ

วันนี้เลยจะมาสรุปให้ฟังว่า เรามักจะเจอกับคำว่าอะไรบ้างครับ จะได้ไม่งงกันครับ

1. มาตรฐานบัญชีใหม่

เจอหลายบริษัทเลย เช่น ฉบับที่ 9 ในหุ้นธนาคาร สินเชื่อ บัตรเครดิต เกี่ยวกับเรื่องของการแบ่งชั้นลูกหนี้ การรับรู้รายได้ดอกเบี้ย หรือฉบับที่ 16 ในหุ้นร้านค้าปลีก โรงแรม ที่มีเรื่องของค่าเช่า ค่าเสื่อม ดอกเบี้ย ผลกระทบดีขึ้นหรือแย่ลง อันนี้แล้วแต่บริษัทครับว่าก่อนหน้านี้ทำอย่างไรมา

2. กำไร/ขาดทุนอัตราแลกเปลี่ยน

เพราะปีที่แล้วบาทแข็ง พอมาต้นปีบาทอ่อนไว ก็จะกระทบกับบริษัทที่นำเข้า ส่งออก มีธุรกรรมกับต่างประเทศ บางบริษัทก็มีทำประกันค่าเงินไว้ก็อาจช่วยได้บางส่วน เช่น สมมติบริษัทขายปู ธุรกิจปกติอาจไม่ดีเท่าไร แต่ได้กำไรอัตราแลกเปลี่ยนหลายพันล้านบาทมาช่วยก็ให้กำไรสุทธิโตได้

3. ขาดทุนสต็อค

เคสนี้เจอกับพวกกลุ่มน้ำมัน โรงกลั่นน้ำมันเยอะ เพราะว่าราคาน้ำมันขึ้นลงผันผวนรุนแรง ทำให้สต็อคที่มีอยู่ก่อนหน้ากับราคาขายไม่สัมพันธ์กัน ทำให้หลายบริษัทขาดทุนกันไป แต่ราคาหุ้นหลายตัวก็ไม่ลง เพราะตลาดอาจจะมองว่าเป็นเหตุการณ์ชั่วคราว เผลอๆ Q2 อาจกำไรสต็อคแทนก็ได้

4. Q1 ว่าแย่แล้ว Q2 หนักกว่านี้

เพราะว่าปิดห้าง ปิดร้านกันวันที่ 22 มีนาคม ก็ตก 10 วัน แต่ Q2 ปิดไปเดือนครึ่ง ขายของไม่ได้ Q2 ก็น่าจะแย่กว่านี้แน่ๆ ต้องลองไปดูกันว่าพอเปิดห้างวันที่ 17 พฤษภาคม จะเป็นอย่างไร รายได้จะกลับมาคุ้มค่าใช้จ่ายมั้ย
หรือหุ้นกลุ่มสนามบิน โรงแรม สปา โรงหนัง ที่พอจะเห็นภาพได้ว่านักท่องเที่ยวหายแทบจะทั้งหมดใน Q2 งบก็น่าจะแย่กว่านี้

5. Q1 เป็นไตรมาสที่ดีที่สุด

เห็นนักวิเคราะห์บอกว่า หุ้นบางกลุ่มบางบริษัท กำไรที่เห็นอาจจะดีที่สุดแล้วก็ได้ เช่น ธนาคาร เพราะอาจจะเห็น NPL เพิ่มขึ้น สินเชื่อปล่อยได้น้อยลง อัตราดอกเบี้ยอาจลดลงอีก หรือหุ้นหมู ไก่ ก็มองว่าราคาเริ่มลดลง (แต่ราคากากถั่วเหลือง ช้าวโพดก็ลงอยู่) หรือหุ้นอิเล็กทรอนิกส์บางตัวก็มองว่า อุตสาหกรรมรถยนต์ไม่ดีทั่วโลก อาจกระทบ

6. ขาดทุนตามคาด น้อยกว่าคาด ตลาดรับรู้ไปหมดแล้ว

ถ้าเจอแบบนี้คือดี เพราะทีแรกคิดว่างบจะแย่กว่านี้ แต่พอตัวเลขออกมา ติดลบแหละ แต่ไม่มากเท่าที่คิด หรือหุ้นบางตัวเจอข่าวร้ายกระหน่ำมาหมดแล้วทั้งนักท่องเที่ยวหาย หยุดบิน ลดค่าเช่า ถึงงบจะออกมากำไรหายไปกว่าครึ่ง ก็อาจจะไม่ลงมาก เพราะทุกอย่างรับรู้ไปหมดแล้ว

7. กำไรดีกว่าคาด

แบบนี้ก็ดี คือ ตอนแรกคิดว่า ปิดห้างแย่แน่ๆ หรือคน WFH กัน แย่แน่ๆ แต่สุดท้ายกำไรออกมาดีกว่าที่คาดไว้ หุ้นก็จะขึ้นได้ แต่ก็ต้องมองข้ามช็อตไปด้วยว่า แล้ว Q2 น่าจะเป็นยังไง กระทบจากห้างปิดมั้ย ตุนสินค้ากันมั้ย

8. กำไร/ขาดทุนมูลค่ายุติธรรม

บางทีมีการซื้อกิจการ หรือตีมูลค่าสินทรัพย์ใหม่ ถ้ามูลค่าเพิ่มขึ้น เช่น ที่ดิน หรือซื้อกิจการได้ราคาถูกกว่าที่ประเมินไว้ตอนแรก ก็จะแสดงเป็นกำไรเข้ามาให้เราเห็น ทำให้งบดูดีเกินจริงได้

9. กลับรายการสำรองสินค้าคงเหลือ กลับรายการหนี้สงสัยจะสูญ

อันนี้ก็เจอบ้าง เช่น ปีที่แล้วมีสินค้าหรือหนี้ที่คิดว่าจะเก็บไม่ได้ก็ตั้งสำรองเป็นค่าใช้จ่ายไว้ ทำให้งบแย่กว่าที่ควรจะเป็น พอรอบนี้อาจจะเก็บหนี้ได้ ก็อาจจะมีรายการกลับสำรองเป็นต้น
Q1 ว่าแย่แล้ว Q2 หนักกว่านี้

ถ้าเราเข้าใจคำศัพท์เหล่านี้ ก็จะทำให้เราอ่านงบการเงินได้รู้เรื่องมากขึ้น และก็จะได้เอาไปตีความ วางแผนการกันให้รัดกุมมากขึ้นครับว่าจะ buy on fact, sell on fact, มองข้ามงบการเงินไปในอนาคต

... อ้อ ไม่ต้องแปลกใจ ถ้าคุณจะไม่เห็นงบของบางบริษัทในรอบนี้ เพราะเนื่องมาจาก COVID เขาเลยขอใช้การ์ดเลื่อนออกงบไปสิงหาคม จะได้ตกใจกันรอบเดียวพอครับ