บัฟเฟตต์ ให้การยอมรับว่าการซื้อหุ้นคืน คือวิธีที่ดีที่สุดที่จะตอบแทนผู้ถือหุ้น แต่ก็มีเงื่อนไขเล็กๆน้อยๆ

การซื้อหุ้นคืนของบริษัทจดทะเบียนถ้ามองแบบผ่านๆแล้วจะถือว่าเป็นข่าวที่ดีมากๆเพราะการซื้อหุ้นคืนจะส่งผลให้หุ้นที่เทรดอยู่ในตลาดนั้นน้อยลงและการจ่ายปันผลที่มากขึ้นถือเป็นการตอบแทนผู้ถือหุ้นได้อย่างจริงใจที่สุดเท่าที่มีการคิดค้นเครื่องมือวิศวกรรมทางการเงินของโลกที่เคยมีมาเลย

ครั้งหนึ่ง สตีฟ จ๊อบ ผู้บริหารบริษัท Apple เคยโทรหาวอเร็น บัฟเฟตต์ ว่าบริษัทผมมีเงินสดเต็มมือ จะทำอย่างไรกับเงินก้อนนั้นดี .. บัฟเฟตต์แนะนำว่า “ซื้อหุ้นคืนสิ!”

 

ครั้งหนึ่งราคาน้ำมันตกต่ำในปี 1999 บริษัท Exxon Mobil ประกาศซื้อหุ้นคืนเพราะเห็นว่าราคาหุ้นของบริษัทตกลงมาอย่างมาก ผู้บริหารออกมาให้ข่าวว่า “การลงทุนขุดเจาะน้ำมันมีความเสี่ยงมาก ความเสี่ยงอยู่ที่ว่าเราลงเงินไปแล้ว ยังไม่มั่นใจเลยว่าจะเจอน้ำมันตรงไหนบ้าง แต่การซื้อหุ้นคืนครั้งนี้เปรียบเสมือนเราจะขุดน้ำมันใต้พื้นวอล์สตรีทซึ่งเจอน้ำมันแน่นอน …

 

แต่! การซื้อหุ้นคืนใช่ว่าจะมีแต่ด้านดีเสมอไป ด้านไม่ดีก็มีเหมือนกัน และนี้คือด้านไม่ดีที่จะกล่าวถึงครับ

 

1. การซื้อหุ้นคืน เป็นการเล่นแร่แปรธาตุทางการเงินที่ถูกต้องตามกฏหมาย

การประกาศซื้อหุ้นคืนมักจะเป็นข่าวดี ตามมาด้วยการขึ้นอย่างรุนแรงของราคาหุ้นซึ่งจะจูงใจให้นักเก็งกำไรเข้ามาซื้อขายเกิดการดันราคา ดังนั้นอาจมีกลุ่มคนวงใน (Insider) รู้อยู่แล้วว่าจะมีข่าวดีมากระตุกราคาหุ้นให้ขึ้นไป จึงใช้โอกาสเหล่านี้ในการเก็บหุ้น เพื่อขายทำกำไรเมื่อหุ้นขึ้นไป

ครั้งหนึ่งในอเมริกายุคปี 80 การซื้อหุ้นคืนเป็นเรื่องยอดฮิตมากของบริษัทจดทะเบียน มันเป็นเรื่องดี ถ้าจะซื้อหุ้นคืนในราคาที่เหมาะสม แต่ถ้าทำกันมากเกินไปก็เป็นฟองสบู่ได้เหมือนกัน หุ้นบางตัวประกาศซื้อหุ้นคืนมากกว่า 5 เท่าของมูลค่าทางบัญชี มีPEประมาณ 70 เท่า ถือว่าเป็นการไม่สมเหตุสมผล แต่เป็นเพราะว่าต้องการให้ราคาหุ้นขึ้นไป สร้างสตอรี่ของหุ้น ให้ราคาแตะนิวไฮและผู้บริหารได้ผลประโยชน์จากการถือหุ้นของตัวเอง

 

2. การซื้อหุ้นคืน มักจะตามมาด้วยการออกหุ้นพิเศษและออปชั่นให้กับผู้บริหาร - พนักงาน

เคยมีกลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยชื่อดังของอเมริกาทำผลสำรวจเรื่องของการซื้อหุ้นคืนของบริษัทจดทะเบียนในช่วงปี 1970 -2010 ที่มีมากกว่า 1000 บริษัท 

แต่มีมากถึง 300 บริษัท ที่มีการออกหุ้นให้กับผู้บริหารในราคาพิเศษภายหลัง และใน 300 บริษัทนี้มี 285 บริษัท ที่ประกาศซื้อหุ้นคืนในราคาสูงกว่าราคาที่ออกหุ้นพิเศษให้กับผู้บริหาร 

ซึ่งเท่ากับว่าผู้ถือหุ้นแทบจะไม่ได้ผลตอบแทนอะไรจากการซื้อหุ้นคืนครั้งนี้เลยนอกเสียจากว่าคุณจะเป็นผู้บริหารและได้หุ้นในราคาถูกกว่าที่ซื้อขายในตลาด

 

3. การซื้อหุ้นคืนทำให้หุ้นขึ้น เมื่อมันขึ้น มันก็จะตามมาด้วยความคาดหวัง

เคยมีคำโบราณกล่าวไว้ว่า "ความคาดหวัง มักจะไม่เป็นจริง แต่มีไว้เพื่อให้จรรโลงใจ" ในตลาดหุ้นก็เช่นเดียวกัน เมื่อหุ้นขึ้น นักลงทุนก็คิดกันไปเองว่า EPS จะดีขึ้น กำไรในไตรมาสหน้าจะดียิ่งขึ้นไปอีก เมื่อความคาดหวังไม่ได้เป็นไปตามคาด หุ้นก็จะตกลงมา เรื่องของการซื้อหุ้นคืนก็จะไม่ช่วยอะไร

ครั้งหนึ่ง IBM บริษัทเทคโนโลยี ยักษ์ใหญ่ของอเมริกาได้มีการประกาศซื้อหุ้นคืนเพื่อตอบแทนให้กับผู้ถือหุ้น หุ้นขึ้นพร้อมกับความคาดหวังว่ากำไรจะดีขึ้น ผู้บริหารก็พูดผ่านสื่อว่า IBM จะเติบโตก้าวกระโดด แต่ผลออกมาไม่เป็นแบบนั้น ราคาหุ้นก็เลยลง ในปีนั้น IBM ถือว่าเป็นหุ้นยอดแย่เมื่อเทียบกับดัชนีดาวโจนส์อีกด้วย

 

 

แต่อย่างไรก็ตาม ใช่ว่า IBM จะแย่เสมอไป ถึงแม้หุ้นจะลง แต่ด้วยการซื้อหุ้นคืนและราคาหุ้นที่ลง ส่งผลให้การปันผลของ IBM เพิ่มมากขึ้น และมันก็หนีไม่พ้นสายตานักลงทุนระยะยาวอย่างวอเร็น บัฟเฟตต์ ที่เข้ามาเก็บหุ้นอีกด้วย

เพราะจำนวนหุ้นลดลง ทำให้ตัวหารลดลง  EPS จึงเพิ่มขึ้น

 

 

ปิดท้ายด้วยสิ่งที่ วอเร็น บัฟเฟตต์ พูดอยู่เสมอว่า “การซื้อหุ้นคืนเป็นการทำที่จริงใจที่สุดของบริษัทที่จะมอบให้กับผู้ถือหุ้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ต้องดูความเหมาะสมของราคาด้วย ถ้าซื้อด้วยราคาที่สูงจนเกินไป มันจะกลับมาทำร้ายตัวบริษัทเอง ดังนั้นการซื้อหุ้นคืนควรทำเมื่อราคาในตลาดต่ำกว่าพื้นฐานที่แท้จริงเท่านั้น”