งานเสวนา “Libra คืออะไร? มาทำไม? มาแทนใคร?” จัดขึ้นที่ Casean Center ในวันอังคารที่ 9 กรกฎาคม 2562 ที่ผ่านมา โดยมีวิทยากรชั้นนำด้านการเงินของไทยทั้ง 6 ท่าน ได้แก่ ดร.ภากร ปีตธวัชชัย ผู้จัดการตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย , คุณทิพยสุดา ถาวรามร ประธานสมาคมฟินเทคประเทศไทย , คุณธีรนันท์ ศรีหงส์ ประธานสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa) , คุณ ศีลวัต สันติวิสัฎฐ์ ประธาน Blockchain community initiative , ดร.เฉลิมรัฐ นาควิเชียร ประธานเจ้าหน้าที่บริหารร่วม บริษัท GMO Zcom Crytonomics จำกัด และดำเนินรายการโดย คุณวิเชฐ ตันติวานิช ประธานกรรมการบริหาร Casean Center ร่วมให้ความรู้ในงานนี้

โดยย้อนไปเมื่อไม่นานมานี้ Facebook ได้ทำการเปิดตัวเงินดิจิทัลเป็นของตัวเองในชื่อ "Libra" โดยเงินชนิดนี้ได้รับการรับรองและร่วมก่อตั้งจากบริษัทดังมากถึง 28 บริษัท เช่น Mastercard, PayPal, Visa, eBay, Spotify, Uber เป็นต้น คอนเซ็ปต์ของสกุลเงินนี้ คือ ความมีเสถียรภาพ โดยอ้างอิงกับสินทรัพย์จริงๆ ไม่ใช่ตั้งขึ้นมาลอยๆเหมือนหลายสกุลเงินดิจิทัลที่มีอยู่ในตลาด จึงทำให้คนทั้งโลกตื่นตัวและให้ความสนใจว่าจะมีผลกระทบอะไรอย่างไรบ้าง

โดยเนื้อหาในงานนี้ทีมงาน stock2morrow สรุปออกมาได้ว่า

1.กลุ่ม Facebook และผู้ร่วมก่อตั้งทั้ง 28 บริษัท สร้าง "Libra" มาเพื่ออะไร แล้วได้อะไร

กลุ่มผู้ก่อตั้ง "Libra" มีเป้าหมายเพื่อให้ "Libra" เป็นเงินดิจิทัลที่มีความสเถียรภาพ ใช้ได้อย่างแพร่หลายทั่วโลก ดร.เฉลิมรัฐ นาควิเชียร ประธานเจ้าหน้าที่บริหารร่วม บริษัท GMO Zcom Crytonomics จำกัด กล่าวว่า “โดย Libra จะเป็นสกุลเงินที่เรียกว่า Asset Backed Coin” คือการใช้สกุลเงินหลักๆของโลกเป็นสินทรัพย์ค้ำประกัน เช่น ดอลลาร์สหรัฐ ,ยูโร เพื่อให้มีความสเถียรภาพ เป็นเงินดิจิทัลที่ “สเตเบิลคอยน์” (Stable Coin) ลดการผันผวนเมื่อเทียบกับสกุลเงินดิจทัลอื่นที่ผันผวนมากกว่า การสร้างเงินดิจิทัล "Libra" ขึ้นมา เพื่อใช้เป็นสกุลเงินเพื่อรับชำระจับจ่ายใช้สอยได้ ไม่เพียงใช้แต่ในแพลตฟอร์มของ Facebook เท่านั้น แต่จะใช้เพื่อการชำระเงิน ซื้อ ขาย กับบริษัทสมาชิกผู้ร่วมก่อตั้งชื่อดัง เช่น VISA , Mastercard , PayPal ยกตัวอย่างชัดๆ เมื่อเราไปขึ้นรถแท็กซี่ Uber เราก็สามารถใช้เงิน "Libra" จ่ายค่าโดยสารได้ หรือเมื่อเราจะซื้อสินค้าออนไลน์จาก Ebay เราก็สามารถใช้เงิน "Libra" จ่ายชำระค่าสินค้าได้

ดร.เฉลิมรัฐ กล่าวต่อ “ทันทีที่เรานำเงิน Fiat (สกุลเงินทั่วไป เช่น เงินบาท)  ของเราไปแลกเป็นเงินดิจิทัล ‘Libra’ ของเค้าเราก็จะได้เป็นเงิน ‘Libra’ กลับมา สมมุตินำเงิน 100 บาทไปแลกกับเค้า ทุกบาทที่เราไปแลก เค้าจะนำเงินไปฝากต่อ เช่นฝากในธนาคารเพื่อรับดอกเบี้ย หรือนำเงินไปลงทุนในพันธบัตรเพื่อรับผลตอบแทนกลับมา เมื่อได้รับผลตอบแทนกลับมาแล้ว เค้าก็จะนำเงินผลประโยชน์นี้ไปแบ่งผู้ก่อตั้ง” จะเห็นได้ว่าสิ่งที่ผู้ร่วมก่อตั้งได้กลับมาอย่างหนึ่งคือกำไรจากการนำเงินไปลงทุนต่อ และสิ่งที่จะต่อยอดไปได้อีกหลายทางในอนาคต อย่างเช่น ผันตัวเป็นธนาคาร

2.สร้างผลกระทบอะไรบ้าง

คุณธีรนันท์ ศรีหงษ์ ประธานคณะกรรมการกำกับสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล ได้ให้ความเห็นว่า “สมมุติว่า Libra เกิดมีเสถียรภาพ ธนาคารจะได้รับผลกระทบแน่นอน แค่มากน้อยแค่ไหน” ซึ่งธนาคารแต่เดิมใช้ระบบการเงินแบบเก่า มีความซับซ้อน หลายขั้นตอน มีต้นทุนสูง ทำให้ช้าและค่าธรรมเนียมสูง แต่การเข้ามาของเทคโนโลยีอย่าง Blockchain ทำให้มีแพลตฟอร์มทางการเงินใหม่ๆ ยกตัวอย่าง การโอนเงินข้ามประเทศระหว่างบุคคล ซึ่งจะมีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถโอนเงินได้ทันที เร็วขึ้น ลดขั้นตอน ลดต้นทุนในส่วนนี้ไปได้ ถ้ายังมีธนาคารที่ใช้ระบบแบบเก่าก็จะได้รับผลกระทบไป ขณะที่ส่วนที่จะได้รับผลกระทบอีกส่วนหนึ่ง คือ หน่วยงานกำกับดูแลทั่วโลกซึ่งส่วนใหญ่ค่อนข้างระมัดระวังและยังวิเคราะห์ผลกระทบที่จะตามมาอยู่ เพื่อเตรียมรับมือ

ส่วนฝ่ายงานกำกับดูแลของไทยจะรับมืออย่างไร เมื่อ "Libra" มาถึง โดย คุณทิพยสุดา ถาวรามร ประธานสมาคมฟินเทคประเทศไทย (อดีตรองเลขาธิการ ก.ล.ต.) ให้ความเห็นว่า เมื่อการเข้ามาของ "Libra" มาถึง ทางฝ่ายกำกับดูแลของไทยก็คงจะทำเฉกเช่นในอดีตเมื่อมี พ.ร.ก. การประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล ปีพ.ศ. 2561 เกิดขึ้นมา ก็ต้องดูว่าจะเข้าข่าย พ.ร.ก ฉบับปัจจุบันหรือไม่ หรือต้องร่างกฎหมายขึ้นมาเพื่อกำกับดูแลใหม่ โดยท่าทีเมื่ออดีตของ ก.ล.ต.ไทย เมื่อมีสินทรัพย์ดิจิทัลเข้ามาส่วนใหญ่จะสนับสนุนให้เข้ามาในอยู่สายตาดีกว่าที่จะออกไปนอกสายตาแล้วมาตามแก้ไขทีหลัง เพื่อให้ตามทันและไม่ให้มีปัญหาก่อนที่จะรับมือได้

3.การปรับตัวของฝั่งธนาคาร ตลาดเงิน ตลาดทุนไทยเป็นอย่างไร

คุณศีลวัต สันติวิสัฎฐ์ ประธาน Blockchain Community Initiative และรองกรรมการผู้จัดการอาวุโสธนาคารกสิกรไทย  มองว่า การเกิดขึ้นของ "Libra" ไม่ใช่สิ่งแรกที่สร้างผลกระทบต่อธนาคาร แต่เกิดจากพฤติกรรมประชาชนที่เปลี่ยนไปไม่ว่าจะเป็นการโอนเงินผ่านระบบพร้อมเพย์ซึ่งเพิ่มขึ้นกว่า 200% จากช่วงเดียวกันของปีก่อน คุณศีลวัต ยังกล่าวติดตลกอีกว่า “ต้องขออภัยที่ระบบล่มบ่อย เพราะคาดไม่ถึงว่าจะทำธุรกรรมเยอะจนถล่มถลายขนาดนี้ ซึ่งมองเป็นเรื่องที่ดีในการปรับตัวเพื่อรองรับธุรกรรมที่เยอะขึ้นมากของธนาคาร ทำให้ธนาคารปรับปรุงระบบให้มีประสิทธิภาพดีขึ้น” หรือแม้กระทั่งพฤติกรรมทางการเงินที่เปลี่ยนแปลงไปตามเทคโนโลยีปัจจุบัน โดย คุณศีลวัต กล่าวต่อว่า การที่มี "Libra" เข้ามา ทางธนาคารได้ปรับตัวพัฒนาและทดสอบระบบต่างๆ เพื่อรองรับไว้แล้ว จุดแข็งของธนาคารปัจจุบันคือความน่าเชื่อถือที่สะสมมานาน มองว่าธนาคารยังจำเป็นและน่าเชื่อถือต่อประชาชนอยู่ ส่วนธนาคารที่เจ๊ง คือธนาคารที่ไม่ปรับตัว

ทางด้าน ดร.ภากร ปีตธวัชชัย ผู้จัดการตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ให้ความเห็นว่า "ปัจจุบันตลาดหลักทรัพย์ฯ มีหน้าที่ทำการซื้อขายหลักทรัพย์แค่ในประเทศไทยเท่านั้น และนำบริษัทเข้ามาจดทะเบียน ซึ่งทำไมเราต้องจำกัดแค่บริษัทจดทะเบียนในไทยต้องอยู่ในตลาดหลักทรัพย์ไทย เรากำลังคิดว่าจะทำอย่างไรให้การซื้อขาย การลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ฯสามารถมีสินทรัพย์ที่หลากหลายมากขึ้น โจทย์พวกนี้เรามองว่าเทคโนโลยีจะเข้ามาช่วยได้ ซึ่งสิ่งที่เกิดขึ้นจะเป็นการเชื่อมต่อกับตลาดทุนในภูมิภาค โดยเป็นการเชื่อมต่อในรูปแบบดิจิทัล"

ดร.ภากร ยังกล่าวอีกว่า ตลท.ยังอยู่ระหว่างศึกษาพัฒนาแพลตฟอร์มเพื่อเชื่อมต่อกับแพลตฟอร์มระดับโลก อย่างเช่น Libra ของ Facebook โดยจะเริ่มใช้ในประเทศไทยก่อน และหลังจากนั้นก็จะขยายไปต่างประเทศ อย่างไรก็ตามขณะนี้ก็ศึกษา business case อยู่ และไปพิจารณาว่าภาครัฐจะเข้ามาควบคุมดูแลอย่างไร รวมถึงเจรจากับหน่วยงานกำกับดูแลอื่น ๆ ด้วย

สิ่งหนึ่งที่ผู้ดำเนินรายการ คุณวิเชฐ ตันติวานิช ประธานกรรมการบริหาร Casean Center เน้นย้ำในงานเสวนาครั้งนี้ คือ เพื่อให้ประชาชนทุกคนที่สนใจและได้รับความรู้จากวิทยากรในงานนี้ ให้ทราบว่าเป็นเพียงความคิดเห็นและข้อมูลจากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญทางการเงินในด้านต่างๆกัน ถือเป็นการประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน ดังนั้นประชาชนจะเป็นผู้ศึกษาและเป็นผู้ตัดสินใจอีกครั้ง ว่าจะเชื่อมั่นและให้ความเชื่อถือ ในตัว "Libra" หรือไม่