ถ้าเราต้องการคนที่ทำให้เรารู้สึกดีอย่างเดียว (หรือคิดเหมือนเรา) ความรู้สึกดีและการคบคนคิดไปในทางเดียวกันจะเป็น “ฟิลเตอร์” ในชีวิตเรา เราจะไม่ต่างอะไรจากเด็กสองขวบ ที่ไม่ยอมต่อรองกับอะไร? หรือใครทั้งสิ้น ถ้ารู้สึกไม่ดี (หรือคิดไม่ตรงกัน) ก็ไม่ฟัง หรือไม่คบหา
นักวิชาการกลุ่มหนึ่ง เรียกคนประเภทนี้ว่า มีปมตอน “สองขวบ” และหยุดโต
แม้ความจริงนี้ยังต้องการหลักฐานจากงานวิจัยเพิ่มเติม (Empirical Evidence) แต่ก็น่าสนใจดี
เพราะไม่ต้องมีงานวิชาการ เราหลายคนก็พอมองออกว่า เราต่างต้องการคนหลายประเภทเพื่อทำให้เราเข้าใจโลกมากขึ้น และผมพบว่า คนที่มีประโยชน์ต่อเรามากที่สุด คือ คนที่ “เปิด” โลกให้เรามองอะไรจากมุมที่เราไม่เคยมองมาก่อน และมันทำให้เราเห็นตัวเอง เห็นโอกาสโตขึ้น เก่งขึ้น ซึ่งคนคิดเหมือนเรา รู้สึกเหมือนเราอาจให้ไม่ได้
ดังนั้น ผมแนะนำให้เราลองสนทนากับคนที่คิดต่างบ้าง เพราะคุณจะโต ถ้าคุณเปิดมุมมองฟังคนอีกขั้วหนึ่ง คนคิดต่างจะทำให้เราฝึกสิ่งที่เป็นประโยชน์กับชีวิตและสมองเรามาก เช่น
สมองเราจะเริ่มแยกแยะออกระหว่าง การวิพากษ์ กับ วิจารณ์
การเข้าถึง กับ การตัดสินคนอื่น
การเห็นใจแต่อาจไม่เห็นด้วย กับ การมองการเห็นใจกับเห็นด้วยเป็นสิ่งเดียวกัน
การฟังจนเข้าใจ กับ การได้ยินแล้ว (เฉยๆ)
การเรียนรู้ กับ รั้ว
การใช้หัวใจกับใช้สติ (เพราะคนคิดต่าง บางเรื่องเราต้องใช้หัวใจฟัง เพราะเราไม่เห็นสาระของส่ิงที่เขารู้สึก ถ้าใช้เหตุผลคงไม่อยากฟัง บางเรื่องต้องมีสติตั้งใจฟังเพราะยังทำความเข้าใจได้ยาก)
การหาข้อสรุปหรือการสงวนจุดต่างแต่ไม่ต้องสรุป
ความห่วงใย หรือ ความสมเพชเวทนา (เพราะรับที่คิดต่างไม่ได้)
และอื่นๆอีกมาก (ซึ่งเป็นบ่อเกิดของความคิดสร้างสรร หรือ การลับคมความคิด ทั้งสิ้น)
มีครอบครัวฝรั่งที่ผมรู้จักครอบครัวหนึ่ง เขาสอนลูกให้ฉลาด โดยเขาจะเชิญแขกต่างชาติมาทานข้าวที่บ้านเพื่อแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกันทุกเดือน แล้วฝึกลูกให้ฟังเพื่อเข้าใจคนจากวัฒนธรรมอื่น และไม่กลัวคนใช้ชีวิตต่างจากพ่อแม่เขา
ลูกเขาฉลาด ช่างสังเกต และ ปรับตัวเก่งมาก
พ่อแม่เขาบอกลูกเขาว่า “ให้ขอบคุณทุกชีวิตที่ต่างจากเรา เพราะเขาเอาของขวัญที่ทีวี เพลง หนังและเกมส์ในคอมพิวเตอร์ให้ไม่ค่อยได้ คือ การต่อยอดความคิด ซึ่งทำให้เราเข้าใจ การสร้างสรรงาน และ นวัตกรรม” (พ่อเป็นนักโบราณคดี)
ลูกเขาชอบคุยกับคนต่างจากเขาตั้งแต่เด็ก ผมอิจฉาเด็กคนนี้จัง โดขึ้นมีเสน่ห์ชัวร์
ว่าแต่เรา เอาความรู้สึกดี กับการคบคนเหมือนจนเริ่มมี “กำแพง” ความคิดหรือเปล่า?
ระวัง ต่อยอดความคิดคนอื่นไม่เป็นนะครับ
ขอให้คน “เปิด” โลกเรียนรู้ เจริญ